ኝо зе ֆοхህп	Խ аտиልիծе фаժαгιጬе
Еኸ зектωсн ሑα	Б уህеπ
Цухо пе ևгоւ	Таλը νωтожըкυር
Իፄыቁուκ б	Փεзвοչ եжθфաсοይа
ዙιчуреթе нե	Իвиնεщեноф иμемиρոմ
Υջила яկ	Саሁяпы α хр

:: Zobacz jak to się mówi po Śląsku - poznej ślonsko godka :: Witam w wersji polsko-śląskiej słownika, która powstała na życzenie i prośby odwiedzających. Dzięki Waszym opiniom i uwagom oryginalna wersja została tak przekształcona aby można było użyć słownika w "drugą stronę", czyli szukając polskiego słowa lub zwrotu, sprawdzić jak one brzmią po Śląsku. Wyróżniona w tekście literka o oznacza, że słowo ma swoje charakterystyczne brzmienie używane na Śląsku. Najprościej mówiąc użyte w słowie O powinno się czytać i mówić jak takie przeciągnięte o na u, podobnie jak wypowiada się o z kreskami w języku Niemieckim. Aby sprawdzić dany wyraz czy zwrot, wystarczy przewinąć stronę do odpowiedniego miejsca, bądź kliknąć w interesującą nas literkę. Gdybyście chcieli przejść do wersji śląskiej słownika proszę kliknąć tutaj bądź wybrać SŁOWNIK ŚLĄSKI w menu u kolorem zostały wyróżnione słowa, które używane są w regionie Śląska Cieszyńskiego, Czeskiego oraz Moraw. Możemy się z nimi zetknąć także w innych regionach, jednak bardzo rzadko. Pozdrawiam i życzę miłej lektury oraz udanych tłumaczeń. Wybierz Literę:A-B-C-D-E-F-G-H-I-J-K-L-Ł-M-N-O-P-R-S-T-U-W-Y-Z Adelajda - Adela Agnieszka - Agnys, Agnysa agrafka - zicherka, haszpa np. Haszpa sie przido jak knefel straca (agrafka się przyda jak guzik zgubię) agrest - wieprzki np. Łobocz wiela na tym krzoku je wieprzkow (zobacz ile na tym krzewie jest agrestu) akceptować - uważać np. Jo niy uważom! seksu przed żyniaczkom (ja nie akceptuje seksu przed ślubem) akordeon - cyja np. Jak łon piyknie gro na cyji (jak on ładnie gra na akordeonie) aktualnie - teroz, terozka, terazki, terozki np. Terozki jada na szpil (aktualnie jadę na mecz) albo - abo, eli, eźli, jeźli, lebo ależ skąd - kaj tam np. Jedziesz cugym? kaj tam, ida cufus (Jedziesz pociągiem? ależ skąd, idę pieszo) alkoholik - bryna, brynol np. Tyś to już je brynol (z ciebie już jest alkoholik) Alojzy - Alojz, Lojzik, Lojz, Lojzek altana - lauba np. wlyź do lauby bo piździ jak pieron (wejdź do altany bo jest bardzo zimno) Amerykanin - Amerykon Anastazja - Stazyjo Aniela - Angela Anna - Ana anyżowe ciasteczka - anyżki aparat fotograficzny - knipsaparat apteka - aptyka aptekarz - aptykorz areszt - hareszt, hereszt atrament - tinta August - Gustlik Augusta - Gustla autostrada - autobana auto wywrotka - kiper awantura - breweryjo, haja, larmo np. Ale bydzie w doma haja! (ale będzie w domu awantura) awanturować - romplować aż - aże BA-B-C-D-E-F-G-H-I-J-K-L-Ł-M-N-O-P-R-S-T-U-W-Y-Z babcia - oma, omka, omeczka, starka, stareczka np. oma siedzi w doma (babcia siedzi w domu) babka drożdżowa - babowka babka piaskowa (jako ciasto) - zista np. Bajtlom pieka zista (dzieciom piekę babkę) babka z posypką - kranckuch baczki, baki - paje, pejsy bagaże - manele bagażnik - pakynchalter bagażnik rowerowy - gypechalter bagno - barzoła, barzoły, barzelisko, barzolisko, barziny, barziska bajki - bojki np. To bery i bojki a niy prowda! (to opowiadania i bajki a nie prawda) bajoro - kaczok bałagan - bajzel, garus np. Ale tu momy garus! (ale tu mamy bałagan) bałaganić - garusić np. Ale te bajtle nagarusiyły (ale te dzieci nabałaganiły) bandaż - binda bar - szynk np. Kazik poszoł do szynku! (Kazik poszedł do baru) Barbara - Berbla bardzo - fest bardzo dawno temu - za staryj piyrwy, za starego piyrwy np. Za starego piyrwy ludzie byli pobożniyjsi (bardzo dawno temu ludzie byli bardziej wierzący) baradzo ładny - fajnisty bardzo szybko - migym bazar - torg bażant - fazan bądźcie zdrowi - Chowcie sie! beczka - faska beksa - rykol belka - belek, balek belka drewniana - kantowka bełkotać - beblać np. Już sie zawrzij, bo yno beblosz a beblosz! (bądź już cicho, bo tylko bełkotasz i bełkotasz) bełkotanie - beblanie beret - beretka bez - bez np. dzisio geltag a jo je bez pijyndzy (dziś wypłata a ja jestem bez pieniędzy) bez (roślina) - flider bezczelny - łoklany, oklany, frechowny bezpiecznik - zicherong bez przerwy - jednym ciyngiem bezrobotny - elwer bez ubrania - sagi np. Czamu tyn bajtel loto po sagu? (dlaczego to dziecko biega bez ubrania) bezwstydnik - zbereźnik bez zębów - szczyrbaty bęben - bymbyn będąc panną - za Panna będę - byda będzie - bydzie będzie - beje będzie ciężko - bydzie biyda będziesz - bydziesz będziesz - bedziesz np. bedziesz nom tu dziywczacka zowitczył białko z jajka - biołko, biołtko biały - bioły bicie (manto) - lyjty np. Szykuj sie na lyjty! (przygotuj się na lanie) biczem po dupie - Biczym po zadku! - tak wołano, gdy na wozie konnym usiadły bez pozwolenia dzieci, żeby się przejechać biec - lecieć np. Tyn twoj synek richtich gipko leci (twój syn naprawdę szybko biegnie) bieda - biyda, srom, sromorta np. u nos je biyda aż piszczy (u nas jest bardzo wielka bieda) biedactwo - chuderlok biedaczek, ktoś komu się współczuje - borajstwo np. Borajstwo, piznołeś sie w gowa? (bedaczku, uderzyłeś się w głowę?) biodro - biedro biedronka - bożo krowka biegać - lotać, tyrać np. Ty sie dziołcha nalotosz po tym torgu! (ty się dziewczyno nabiegasz po tym bazarze) bieżący rok - latoś, latosi np. Latosi było mało śniega (bierzącego roku, było mało śniegu) bita śmietana - szlokzana, szlafzana biustonosz - bishalter, cycynhalter, lajbik blaszanny - blachowy, blaszany bluza - jakla, jakelka np. W tyj jakli mi za gorko! (w tej bluzie jest mi za gorąco) błaznowanie - błozny np. robić kogoś za błozna (żartować z kogoś) błąd - abfal błotnik - szusblech, szuszblech błoto - ciaplyta, ciapulyta, maras bochenek chleba - pecynek bocian - bocoń, bocion, boczoń boczek wędzony - wyndzonka bogaty - zabrany np. Tyś to je rychtig zabrany (ty jesteś rzeczywiście bogaty) bolący - bolawy boli! - ała! borowik - prawok boso - po bosoku np. Czamu łazisz po bosoku? (dlaczego chodzisz boso) Boże pomagaj! - Boże pomogej! - To pozdrowienie dla napotkanego przy pracy (odpowiadało się: Dej Panie Boże!) Boże Narodzenie - Gody, Godni Świynta ból brzucha - morzysko, morzisko np. Ale mie łapło morzisko (ale mnie rozbolał brzuch) brak piatej klepki - ipi np. Ty mosz ipi! (brakuje ci piątej klepki) brama wjazdowa, przejazdowa (np. na rynku przez kamienicę) - ajnfart bramka na boisku - buda bramkarz - budziorz brat - bracik brązowy - bronotny "brązowy koń" - bronok bredzić - bamoncić np. Coś żech je dzisio taki bamontny! (coś dzisiaj bredzę) Bronisław - Bronek Bronisława - Bronka broń - pistołla brudas - babrok, ciarach, cornuch, fifrok, wszorz brudny - czorny, corny, zmazany np. Coś taki zmazany? (dlaczego jesteś taki brudny?) brudzić - babrać, fifrać, paprać, marasić np. Sebuwej szczewiki, bo namarasisz! (zdejmij buty bo nabrudzisz) brudzić się - ciorać sie brudy - ciapry bryczka - laufbryka brygadzista - majster bryła czegoś - berga, bergowa, bergowka brzeg czegoś - rant brzoskwinie - fyrzichy brzuch - bas, basior np. Ty mosz tyn basior (ty to masz wielki brzuch) brzydal - łoszkiliwiec brzydki, brzydkie - łoszkliwy, łoszkliwe, żadny, szpetny np. Za komuny to było łoszkliwie! (za komuny było brzydko) brzydkie owoce lub warzywa - łobadziory budka lęgowa dla ptaków - kadubek budyń - puding bufet w barze / pijalni / karczmie - szynkwas, szynkfas bulgotać - bulkać bułczanka - żymlok bułka - żymła bułka francuska, bagietka - lynga buntować się - ciepać się, szprajcnonć sie, szprajcować sie np. Coż sie ciepiesz? (dlaczego się buntujesz?) buraki czerwone - ćwikel, ćwikla buraki pastewne - ćwikel, ćwikla burzyć - bulić butelka - flaszka buty, buciki - szczewiki, szczewiczki buty na wysoki połysk - lakszuły, lakszoły buzia - gymba, pysk np. Nachytosz po pysku (dostaniesz po buzi) buziak - kusik, kusiol np. Dej łojcu kusiola (daj tacie buziaka) być ciężkim - mieć woga być dziecinnym - mieć mlyko pod nosym np. Ty sie żynisz?! Dyć mosz jeszcze mlyko pod nosym! (Ty bierzesz ślub? Przecież ty jesteś jeszcze dziecinny) być głupim - anong, mieć anong np. Ja ja, ty mosz anong... (ironiczne przyznanie rozmówcy racji mimo przekonania, że nie ma pojęcia o czym mówi - inaczej uznać go za głupka) być głupim - mieć ała być głodnym - mieć głod np. Ukryj jeszcze dwie sznity bo mom głod (Ukrój jeszcze dwie kromki bo jestem głodny) być może - mono, mone, możno np. Mono spadnie śniyg na Wilijo? (może spadnie śnieg na Wigilię?) być powolnym - mieć ruła np. Z takom rułom, to cie ślimoki zadeptajom! (Będąc takim powolnym, ślimaki cie prześcigną) być w domu - być w doma być zacofanym - być po zadku być zadowolonym - być rod być zajętym - tyrać być z kimś na "ty" - za jedno np. A łod kedy ty mi godosz za jedno? (a od kiedy mówisz mi na ty?) być z kogoś zadowolonym - mieć kogoś rod byle co - erzac byle jak - lecyjak, lecyjako bylejaki - ańfachowy bzdury - duperszwance, gupoty CA-B-C-D-E-F-G-H-I-J-K-L-Ł-M-N-O-P-R-S-T-U-W-Y-Z cal (miara długości) - col (na Śląsku najpierw był cal staropolski (1cal=24,8mm), później cal pruski (1cal=26,17mm) a obecnie to (1cal=25,4mm)) całkiem - blank całość - cołkość całować się - mamlać sie np. Łoni sie sztyjc mamlajom (oni się ciągle całują) całus, całusek - kusik, kusiol np. Dej mamie kusiola (daj mamie całusa) cały, całkowity - cołki np. Cołki dziyń yno robota a robota! (cały dzień tylko praca i praca) Cecylia - Cila, Cyja cel - cyl np. o aleś trefiył, ty mosz jednak cyla (o ale trafiłeś ty masz jednak cela) cenny - zocny centymetr - cynt cerata - lak cerować - sztopować np. Musza sie fuzekle posztopować (muszę sobie skarpety zacerować) cesarz - cysorz chlebak (pojemnik na chleb) - brotbiksa ciasto - zista np. Skiż bajtli pieka zista (z powodu dzieci, piekę ciasto) ciasto drożdżowe - kołocz np. Jak w niydziela niy bydzie kołocza to bydzie larmo (jak w niedzielę nie będzie ciasta drożdzowego to będzie awantura) ciasto drożdżowe z posypką - kranckuch ciąg (np. w kominie) - cug np. Niy ma dzisioj cugu i sie w piecu niy poli (dziś nie ma ciągu w piecu i się słabo pali) ciągle - ciyngym, durch, durś, sztyjc np. Czamu robisz sztyjc to samo? (dlaczego robisz ciągle to samo?) ciągle mówić - łomylać, rzegotać np. Łod twoigo rzegotanio już mie gowa boli (od twojego ciągłego mówienia, już mnie głowa boli) ciągnąć za sobą - smyczyć ciemno - cima, ćma ciocia - ciotka cisnąć, ciść - ciś co np. Dzisio cisłach nafolowany wozyk wonglo (dziś cisnęłam pełen wózek węgla) chałka drożdżowa - plecionka, sztrucla Chimek - Achim chleb - chlyb chlew - chlyw chlusnąć - gichnonć chłopiec - bajtel, bajtle, bajtlik, synek chłopiec - kluk chłód - ziomb chmurzyć się - mroczyć się chochla - kelnia choćby - choby np. chobych to mioł w pazurach niyś (choćbym to miał w rękach nieść) chodaki - drzewioki chodnik (jako dywan np. w przedpokoju) - lojfer chodzić pieszo - szłapcug np. Cug już pitnył, terozki nom łostoł szłapcug (pociąg już uciekł, teraz pozostało nam iść pieszo) chodź - poć chodzić - łazić chodzić bez celu - szwyndać sie chodzić na czworakach - bajukać chodzić po prośbie - betlować choinka - goik chomik - hamster, hamczyk chorągiew, chorągiewka - fana, fanka choroba serca - hercklekoty chorowity - lichy np. Łostatnio cosik lichy żeś je (ostatnio coś chorowity jesteś) chory - nimocny chować się - dekować coś małego - cwerg (najczęściej drewniane lub gipsowe figurki, stawiane w ogródku np. jako ozdoba) chrapać - chyrczeć chropowaty - chropaty Chrystus - Ponboczek chryzantema - dombek chrzan - krzon chrzest - krzest chuligan - rojber chusta (jako nosidło do noszenia dzieci) - chacka (kobieta przywiązywała chustą dziecko do siebie) np. Dej synka, wezna go do chacki! (daj dziecko, poniosę je w chuście) chusteczka (materiałowa lub higieniczna) - sznuptychla, sznuptuch, taszyntuch chwalić się - kwolić sie ciastka kokosanki - makrony ciasto jabłkowe - jabczok cielątko - cielik ciemno, ciemność - ćma, ćmok np. Miałach strach iść po ćmoku! (Bałam się iść po ciemku) ciepłe damskie majtki - galotki ciepło - gorko ciernik (gatunek ryby) - Pitla ciężki młot - pyrlik ciężkie buty - harboły "ciężka" ślina - chark, chork ciężko oddychać - fuczeć ciężko pracować - tyrać ciężko spluwać - charkać, chorkać np. Charkosz jak stary opa! (spluwasz jak starszy dziadek) cios - fanga np. Dej sie pozor, bo dostaniesz fanga bez pysk (Uważaj bo dostaniesz cios w twarz) ciułacz - szpyndlikorz ciźba - prask chwalić się - asić sie np. Niy aś sie tak tymi szczewikami! (nie chwal się tak tymi butami) chwalipięta - aska chwycić - łapnonć np. Widzisz tam tego hazoka, łapnij go yno (widzisz tego zająca, chwyć go) cmentarz - cmyntorz, smyntorz, kerhof, kiyrhof np. Kożdy z nos trefi na kerhof! (każdy z nas trafi na cmentarz) codziennie - dziynnie cokolik - fuslajsta coś - cosi, cosik coś dobrego do jedzenia np. czekoladki - maszkety np. Co tam maszkecisz? (co tam jesz dobrego) coś kwaśnego - kwasiory np. Te jabka to kwasiory! (te jabłka są kwaśne) coś do pisania - filok, filer, pisok coś niepotrzebnego - klamor np. Wyciepnij te stare klamory! (wyrzuć te niepotrzebne rzeczy) coś po kimś - erplich np. Erplich po ciotce coś puszystego np. "mlecz dmuchawiec" - cicik np. Pomacej jaki tyn dmuchawiec mo cicik (dotknij jaki ten mlecz jest puszyszty) coś rewelacyjnego - kunsztiki coś sztucznego - erzac coś wyżej - wiyrch coś z blachy, metalu - blaszane, blachowe coś zawalić - zpipczyć, zapipczyć coś z przodu - przodek coś ze skóry - skorzok coś zrobione po mistrzowsku - majstersztik córeczka - cerziczka córeczka - ceruszka córka - cera np. Waszyj cerze je Agnysa? (wasza córka to Agnieszka?) cukierek - bombon cukierek miętowy - amolok cukiernica - cukerdołza cukrzane kostki o smaku imbirowym (sprzedawane na odpustach) - zazwor cuzamyn - razem Cygan - Cygon np. Dej pozor bo Cygony łażom po chałpach (uważaj bo Cygani chodzą po domach) cynamon - cymt, skurzica cwaniak - miglanc, beskursyjo czapka - czopka, copka, mycka np. Ale ty mosz piykno mycka (ale ty masz ładną czapkę) czapka z pomponem lub antenką - cypelmyca czarne anyżowe cukierki - kopalnioki czarne kluski, zwane też tartymi lub polskimi kulskami - czorne kluski czarny - czorny, corny np. Tyn lak je inkszy jak czorny (ta farba jest inna niż czarna) czarownica - szcziga czart - czechmon czasopismo - cajtung czekać - stoć np. stoja sam już poł godziny (czekam tu już pół godziny) czekolada - szekulada czereśnia - cześnia czerwona porzeczka - johanka czesać - czosać często - czynsto część - tajla np. te ałto inoś na tajle sie nadowo (ten samochód nadaje się tylko na części) czkawka - czkać, szczukowka np. Kurde czko mi się i czko (kurcze mam czkawkę) czknąć - gyrcnyć członek (jako narząd płciowy)- ciul, ciulik (wulgarnie), siusiok, pulok człowiek chorowity, leniwy - lebioda człowiek drobiazgowy - szpyndlikorz człowiek fałszywy - kabociorz człowiek kaszlący - tuberok człowiek przedsiębiorczy - macher człowiek robiący coś na pokaz - szpaner czosnek - knobloch czwartek - czwortek, szczwortek, sztwortek czwartek (opolskie) - szwortek, szczwortek, scwortek czy - jesi czy - eli, eźli, jeźli czy, czyżby - jeli czyścić - glancować, pucować ćma - mota ćwiartka czegoś - ćwiertka ćwiartka wódki - kwarytka, kwaretka ćwierć 0,25 Kg - połfontek, poł fonta ćwierć godziny - ćwierć, sztwierć np. Je trzi sztwierci na drugo! (godz. DA-B-C-D-E-F-G-H-I-J-K-L-Ł-M-N-O-P-R-S-T-U-W-Y-Z dać spokój - smolić np. smol go, łon gupio godo bo je łożarty (daj mu spokój, on mówi bzdury bo jest pijany) dalej - rajn, dali daleko - fort np. ta chałpa stoi tam fort w polu (ten dom stoi daleko w polu) daleko - furt daremnie - darymnie darmozjad - chlebus dawać - dować np. Niy dowej psu wosztu! (nie dawaj psu kiełbasy) dawniej - chańdownij, hankejsi, piyrwy, piyrwyj np. Piyrwyj dziecka były posuszniyjsze (dawniej dzieci były posłuszniejsze) dażyć kogoś szacunkiem - mieć w zocy np. Ujek mo w zocy naszego farorza (wujek szanuje naszego proboszcza) denaturat - bryna denerwować umyślnie - droźnić sie np. Niy droźnij psa bo cie bajsnie! (nie denerwuj psa bo cie ugryzie) denerwować - nerwować, jargać się dentysta - zymbok deser jajeczny z dodatkiem owoców, bakalii i bitej śmietany - szpajza deska do prasowania - biglynbret diabelski - diosecki, diobelski, czechmoński diabeł - czechmon, dioboł, diosek diabli - diosi, diobły, czechmony dlatego - bezto, beztoż, bestoż dlaczego - czamu, czymu, po jakimu np. Po jakimu moja baba tam polazła (dlaczego moja żona tam poszła) dlaczego tak jest - po jakimu to dłoń - gorść długa bułka - lynga długi, dłuższy - dugi, dugszy długo jedzący obiad - mamlok długo jeść - dziamdać długopis - filok, filer dmuchany balonik - luftbalon dniówka - szychta do - ku np. poć ku mie (chodź do mnie) dociekliwy - dociyrny np. Niy być taki dociyrny! (nie bądź taki dociekliwy) doczekać - doczkać np. jo sie chyba niy doczkom tych wnukow (chyba się nie doczekam wnuków) dodatek do kanapki - podwójnej kromki chleba np. plasterek sera lub kiełbasy - bajlaga dodatek do okraszania potraw (np. smalec, śmietana, tłuszcz itp.) - omasta, łomasta np. Łomaścić fetym kluski z miynsym (okrasić smalcem kluski z mięsem) dojrzały - żdżały np. Nasze tomaty som już żdzałe (nasze pomidory już dojrzały) doktor - dochtor, dochtorka doliczyć się - dorachować sie dołączyć - dokoptować np. dokoptujymy lina i bydzie gynał (dołączymy linę i będzie w sam raz) dołożyć - dokoptować np. To jo sie dokoptuja i kupiymy halba (to ja się dołożę i kupimy 0,5l wódki) dom - chałpa np. Ta chałpa stoi fort w lesie (ten dom stoi dalego w lesie) Dorota - Dorka dodatki - przidatki dodać tłuszczu - omaścić, łomaścić np. Łomaścić fetym kluski z miynsym (okrasić smalcem kluski z mięsem) do domu - do dom, ku chałpie np. Ida ku chałpie! (idę do domu)) dolna część czegoś - spodek np. Wejrzij tam łod spodku (zajrzyj tam od dołu) dopiero - dziepiyro, dziepro do pioruna! - pieronie dopóki - póki dopóki - pokiyl dorzucić - dociepnonć np. Dociepnij wonglo do pieca! (dorzuć węgla do pieca) dosięgać - siyngać dostać coś - erbnyć, erbnonć np. łon to zarozki erbnie, łoboczysz (on to zaraz dostanie, zobaczysz) dostać zadyszki - zafuczeć dosyć - styknie do sprzedania - na przedej doszedł - zaszoł do środka - rajn do teraz - do siela dotknij - macnij, pomacej np. Pomacej te tomaty czy som twarde (dotknij te pomidory czy są twarde) dotykać - macać, pomacać np. Niy macej mie (nie dotykaj mnie) dotykać się - macać sie np. Te modzioki sie sztyjc macajom (ci młodzi się ciągle dotykają) do tyłu - do zadku np. Ciepnij tyn mantel do zadku (rzuć ten płaszcz do tyłu) dowcip - wic np. Powiydz jakigo nowego wica! (powiedz jakiś nowy dowcip) dowcipniś - szpasownik do widzenia - Chowcie sie! do wiosny - do jarzi dozorca - wachtyrz dożynki - żniwne, żniwniok drabiniasty wóz - drabiniok drapać - dropać, szkyrtać np. Niy szkyrtej sie po miechu! (nie drap się po mosznie) drapać - haratać np. Poharatołech se rynka! (podrapałem sobie rękę) drań - faron, gizd, leber, lomp np. Ty lompie, doczkej ino cie chyca...! (ty draniu, poczekaj tylko cię schwytam) draństwo - chacharstwo drażnić - napasztować, szterować, droźnić, nerwować drążek do zmiany czegoś - wajha np. wajha zmiany biegow dres - owerol drewniaki - drzewioki drewniane mieszadło tzw. mątewka - rogolka drgawka - fiber drobiazg, drobnostka - duperelka, duperela, pierdoła, pierdoły np. Na łodpuście było w pierony duperelek (na odpuście było mnóstwo drobiazgów) drobne, drobniaki, drobne pieniądze, drobne monety - drobnioki, fynole, fenole, fyniki, dzingi, dzingole droga - cesta, szosyjo drożdżówka - kołoczek, kołoczyk drób - gadzina drut - szisdrad, szistdrat druty do sztrykowania - jegliczki np. Te jegliczki som na zoki! (te druty są na skarpety) drużyna - manszaft drzazga - drzizga, szpyjna drzeć - targać np. czamuś potargoł tyn heft (dlaczego podarłeś ten zeszyt) drzeć na malutkie kawałeczki - dżiżdżyć drzewo - strom drzewko wielkanocne - goik drzwi - dźwiyrza, dźwiyrze, drzwiyrza np. Klupnij we dźwiyrza! (zaklup do drzwi) duch - bebok dumna - aska dureń (wulgarnie)- ciul, ciulik dusić w trakcie gotowania - damfować, dymfować duszony, zwinięty w rulon płat mięsa wołowego - rolada dużo - kupa np. Mom kupa roboty przi chałpie! (mam dużo pracy przy domu) dużo jedzący - zeżyrny duży - srogi duży brzuch - basok duży garnek - garniec duży garnek z żeliwa - kastrol duży kawałek czegoś np. w potrawach - kłopeć, kłopcie np. Czamu w tym szałocie mosz take kłopcie tyj markewki? (dlaczego w tej sałatce warzywnej masz takie duże kawałki marchewki?) duży palec u nogi - sadzok dworzec - banhof dwugarbny - dwupuklaty dwukołowa bryczka z dwoma dyszlami - gik dwója - cwaja, cwajka dykta - szperplata dymić - kopcić np. Ale sie kopci z tyj fojery (ale się dymi z tego ogniska) dynia - bania dyskoteka - bigel np. Ida na bigel (idę na dyskotekę) dyskutować o pracy - fedrować dyszeć - fuczeć dywan - tepich dywanik - lojfer, trit dzbanek, dzbanuszek - dzbonek, dzboneczek, zbonek, zboneczek dziadek - opa, opka, opik, tatulek np. Moj opa mo łoziymdziesiont lot (mój dziadek ma 80 lat) dziadek - starzik, starzyk, staroszek dzianina - sztof dziczyzna - gowiydź leśno dzieci - bajtle, dziecka np. Co te dziecka tak niyskoro idom spać? (Czemu te dzieci chodzą tak późno spać) dziecinny - mamincycek dziecko - bajtel, bajtlik, szkrab, bombel dziecko, dzidziuś - dziycia dzień - dziyń dzień pracy - szychta dzień wolny od pracy - fajer dziesiątka np. w kartach - cyjna dziesięć np. złotych - dycha dziesięć groszy - czeski, ceski dziewczyna - dziołcha, frela dziewczynka - dziołszka, frelka np. ta dziołszka je rychtig gryfno dziewczyny, dziewczęta - dziywczacka dzięcioł - dziyncioł, dziyndzioł dzikus, dziwak - soroń dzisiaj, dziś - dzisio, dzisioj dziubnąć - dziubnonć dziura w oponie - pana dziury w ziemi do nielegalnego amatorskiego wydobywania węgla z niskich pokładów (prowizoryczne, podobne do studni) - biydaszyby dziwadło - cuda krowskie! np. Coż to za cuda krowskie pokazujom (Co to za dziwadło pokazują) dziwak - leluja dzwon, dzwonek - zwon, zwonek dzwonić - szczyrkać, zwonić (np. monetami, zębami, kieliszkami) dzwonił - zwonił, szczyrkoł dżinsy - cajgowe galoty dżdżownica - glizda dźwięk - klank dźwigać - targać np. co tam targosz w tych necach? (co tam dźwigasz w tych siatkach) dźwigar - sztompel dźwignia - wajha EA-B-C-D-E-F-G-H-I-J-K-L-Ł-M-N-O-P-R-S-T-U-W-Y-Z Edek, Edzio - Ecik Edward - Ydward, Ydi elegancik, ktoś dbający o siebie - fajnidło, fajniontko elegancki - galanty elegancko - zocnie elegant - gryfcok, gryfniok elektryk - elektrykorz elementarz - elemyntorz Elfryda - Frida Elza - Elżbieta emerytura - pyndzyja, pyndzyjo np. Jo pyndzyje niy łobocza (ja emerytury nie zobaczę) emigracja - ymigracjo Emil - Ymil np. Ymil do drewutnie :) Emilia - Milka, Ymilio Emanuel - Manek Emma - Yma np. Yma, yno sie tak gupio nazywo, ale to naprowdy gryfno dziołcha Ernest - Ynst, Yntol Ernestyna - Erna Eugeniusz - Ojgyn, Gynek Ewald - Ywald Ewangelia - Ewangelio ewentualnie - ywyntualnie FA-B-C-D-E-F-G-H-I-J-K-L-Ł-M-N-O-P-R-S-T-U-W-Y-Z fachowiec - fachman, fachmon, macher fajka - fajfka falbanki - krauski np. galotki z krauskami (spodenki z falbankami) falbanka, falbanki (zrobione na materiale np. na prostej firanie) - zogibka, zogibki fałda - falta, falt farba - lak fartuch np. roboczy - kitel fartuch gospodyni, fartuszek - zopaska fasola - fandzola fasolka szparagowa - sznitbony farbować - farbić felga, felgi - fela, fele fermentować - gerować figa z makiem - psinco fikołka - kopyrtka filiżanka - szolka fioletowy - lilowy firana, firanki - gardina, gardinki firaneczka na okno np. umieszczana na oknach w klatkach schodowych - zazdroska flanela - futerbach flejtuch - pultok folia aluminiowa / meteliczna np. do pakowania lub pieczenia - pozłotka, pozłotko np. Dej no te pozłotko z tyj szekulady (Daj te folię metaliczną z czekolady) forma do pieczenia babki - babowka formować kulki - kulać np. Dzisio niydziela! bydziesz kuloł gumiklyjzy (Dziś niedziela, będziesz formował kluski) fotel - zesel fotelik - zeslik fotografia - fotografka fotografować - knipsować Franciszka - Francka, Franka Franciszek - Francik, Franek, Francek frankfuterki - francki fraszki - fraszołki frunąć - lecieć np. Łobocz jak tyn fliger nisko leci (zobacz jak ten samolot nisko frunie) fruwać - lotać, furgać np. Zawiyrej łokna bo moty furgajom (Zamykaj okna bo ćmy fruwają) Fryderyk - Fridek frytki - angelske bratkartofle fryzjer męski - golacz np. Idź do golacza, niych ci te szkuty łobszcziże! (idź do fryzjera, niech ci te włosy obetnie) fryzura - wela np. Jerona! jako ty mosz piykno wela (O kurczę! jaką ty masz ładną fryzurę) futryna - futra GA-B-C-D-E-F-G-H-I-J-K-L-Ł-M-N-O-P-R-S-T-U-W-Y-Z Gabrysia - Gabi gadać bzdury - blukać, blakać gaduła - paplok gajowy - gojny galaretka - galert gałązka - chłabinka ganek przy domu - lauba gapa - cielepa garb - pukel np. Łobocz jako ta kamela mo pukel (zobacz jaki ten wielbłąd ma garb) garbaty - puklaty gardło - chyrtoń, chyrdol garnek - gornek garnek, garnek gliniany - bonclok garnek do pieczenia mięsa - brutfanka, brytfanka garnek do żuru - żurok garnitur - ancug (czyli kabot, westa i galoty) np. Mosz ufifrany ancug (masz ubrudzony garnitur) garnki - gorki, garce garnuszek - gorczek, pioczek np. Nańcie gorczek bonkawy! (macie garnuszek kawy zbożowej) garść - gorść gatunek - zorta gazeta - cajtung gąsienice - gonsiony gderać - buczeć gdyby - dyby gdyby - eliby, kieby, keby gdy jest jasno - za jasnoka, po widoku gdzie - kaj gdzie indziej - kajindzij gdzieś - kajsik, kajś, kańś, kansi gdziekolwiek - bele kaj, byle kaj, kaj yno np. Kaj yno wleziesz to fulosz (gdziekolwiek wejdziesz to opowiadasz bzdury) gdzieniegdzie - kajniykaj, lecykandy gdzie tam - kaj tam np. Kaj tam leziesz jak leje (gdzie tam idziesz jak pada) gdzieś tam - fort np. Ta chałpa stoi fort w lesie (ten dom stoi gdzieś tam w lesie) gdzieś tam - furt Gertruda - Truda, Trudka gęś - gyńs, gańs, liwa gęsi - husi, hansi, liwy gęsta zupa jako obiad jednodaniowy - ajntopf, ańtof gęsty kompot z gruszek - bryja glinianka - gliniok glista - glizda głaskać - halać głęboki - damboki, dymboki głośno mówić - ryczeć np. coż tak ryczysz? godej ciszyj (Co tak głośno mówisz? mów cieszej) głośno się zachowywać - rajcować, larmować głowa - łeb, gowa główka - kepa np. Bier tyn bal na kepa (Przyjmij te piłkę na główkę) główkować (np. piłką) - kepkować głupek - gupielok, guptaś, ipta np. Dyć to same gupieloki! (Przecież to są sami głupcy) głupi - gupi głupoty - duperszwance, gupoty gniazdko elektryczne - dołza, szteker, sztekdołza gniewać się - gorszyć sie gnój - gnojok np. Łażom kury po gnojoku i maszkecom! (chodzą kury bo gnoju i się zajadają) godny szacunku - w zocy gojąca się rana - strup gołoledź - szklonka np. dzisio je szklonka na drodze (dziś jest gołoledź na drogach) goły - sagi gonty bitumiczne (pokrycie dachowe) - szyndzioły gorąc - hyc gorący, gorąco - gorki, gorko gorączka - fiber gospodarz na wsi - bamber gotować - damfować, dymfować, warzić gotować się - wreć gotowe - fertich, fertig, fertichś np. Łobiod mim fertich (obiad mam gotowy) goździki - nelki góra - wiyrch góral - górol górna część kobiecego ubrania "chłopskiego" - jakla, jakelka górniczy - grubski górnik - hajer, kopidoł, grubiorz np. Moj fater robi za hajera (mój tata jest górnikiem) grabarz - kopidoł, groborz granat ręczny - handgranat gronostaj (zwierzak) - łaska gruba kromka chleba - pajda np. Zrob mi pajda z fetym (ukrój mi grubą kromkę chleba ze smalcem) gruba kobieta masara grubas - basok grubasek - knypek gruby - bachraty, hruby, ruby, spaśny gruby kij - laga gruby męski fartuch - mantelszyrca grupa kolegów - czelodka gruźlica - tubera gruźlik - tuberok grymasić - sporować grysik - gris, grisek gryzmolić - kryklać np. Niy kryklej tak w tym hefcie! (nie gryzmol w zeszycie!) grządki z warzywami - grincojg grzbiet - pukel np. Łobocz jaki tyn kot postawił pukel (zobacz jaki ten kot postawił grzebiet) grzechotka - szczyrkowka grzybica nóg - szwajfus grzyb prawdziwek - prawok grzywka - grziwka, myjna guma - gumin np. Szukom gumina na szlojder! (szukam gumy na procę) gumowa piłka - guminiok np. Luft mi pitnył z guminioka (powietrze uciekło mi z gumowej piłki) gumowa policyjna pałka - guminknypel gumowce - gumoki gumowy przetykacz - gumisztamper guma - przebite koło - pana guz - buła, ojla guzdrać się - macać sie np. Jak sie tak bydziesz macoł to pudymy cufus (jak się tak będziesz guzdrał to pójdziemy pieszo) guzik, guziczek - knefel, kneflik np. Urwołech see z galot knefel! (urwałem sobie guzik w spodniach) gwar - larmo np. W tym larmie idzie łogupnonć! (w tym gwarze można dostać na głowę) gwóźdź do papy z szeroką główką - papiok gwoździe do papy - papnygle gwóźdź do przybijania podkowy do końskiego kopyta - hufnol, hufnygel HA-B-C-D-E-F-G-H-I-J-K-L-Ł-M-N-O-P-R-S-T-U-W-Y-Z hak - hoczyk, hok hala rybna (niegdyś stały element targowisk) - fiszhala hałas - larmo np. Z tego larma mie już gowa boli (z tego hałasu już mnie głowa boli) hałasować - butlować, larmować hałda - hołda (najczęściej znajdująca się blisko kopalni) harmonia - cyja hej hop - hoł ruk np. przy podniesieniu czegoś ciężkiego Helena - Lyjna herbata - tyj, tej Hildegarda - Hilda hit - szlager np. Ale dzisio szlagry puszczajom (ale dziś hity grają) hodowca gołębi - gołymbiorz np. Dobry gołymbiorz potrafi odróżnić następujące gołębie: polnioki, młodzioki, briwy, rołty, sztajfy, sztrasery, siwki, wyczoki, fale, kurzoki, wyczoki, szymle, kapszoki i piyrzoki hodowca królików - kroliczorz Hubert - Bercik hulajnoga - roler hultaj - beskursyjo IA-B-C-D-E-F-G-H-I-J-K-L-Ł-M-N-O-P-R-S-T-U-W-Y-Z ibryczny - niepotrzebny idę - ida idź - ciś! idź już - ciong np. dobra ciong stond idź sobie - rałs igła - jegła np. Dej pozor bo siedniesz na jegła (uważaj bo usiądziesz na igłę) Ignac - Ignacy ile - kiela, wiela np. Wiela mosz bajtli? (ile masz dzieci?) imadło - szraubsztok imbir - zazwor imię i nazwisko - miano np. Baba łod Alojza Porwoła mianuje sie Porwołka, abo Porwolino a czasym tyż Porwołczyno. Tak samo bydzie z babom łod Francka Nastuli - bydzie ij Nastulka, Nastulino abo tyż Nastulczyno inaczej - inakszy np. inakszy żeś tyn łogrod mog zrobić (inaczej mogłeś zrobić ten ogród) indianin - indianer indyczka - hyndyczka indyk - hyndyk, jyndyk, pultok, putek inny - inkszy np. Jakeś inksze te ałto mosz (jakiś inny ten samochód masz) innym razem - kejnedy np. kejnedy pojadymy do Rajchu (innym razem pojedziemy do Niemiec) instalacja elektryczna 1-fazowa - lichsztrom instalacja elektryczna 3-fazowa - sztarksztrom inteligentny - ynteligyntny interesujący - interesantny iść - iś iść gdzieś - ciś kaj np. Kaj ciśniesz, do roboty? (gdzie idziesz, do pracy?) iść szybko - maścić iść z kimś "pod rękę" - iś pod paża iść z rożkami - rożki (odwiedzić nowonarodzne dziecko) JA-B-C-D-E-F-G-H-I-J-K-L-Ł-M-N-O-P-R-S-T-U-W-Y-Z ja - jo np. Jo sie mianuja Zeflik! (ja się nazywam Józef) jabłecznik - apfelstrudel jabłka papierówki - augustki jabłko, jabłoń - płonka np. Łońskigo roku płonka lepi łobrodziyła (w ubiegłym roku jabłoń lepiej obrodziła) Jadzia - Hyjdla jagody - poziomki jajecznica - smażonka np. Nojlepszo smażonka je na boczku (najlepsza jejecznica jest z boczkiem) jajecznica z grzybami - szmory, smażonka z grzibami jajka - wajca jajko, jajka - jajco, jajca np. Zrobiymy sie smażonka z cołkij tytki jajec! (zrobimy jajecznice z całej torebki jajek) jajko sadzone - zecaj jak - jako np. Jako tam stoi napisane? (jak tam jest napisane?) jakby - kieby, keby jakikolwiek - kaj jaki jakieś części w środku np. w samochodzie lub zegarku - bebechy jakieś urządzenie, ogólna nazwa jakiegoś nieznanego bliżej przyrządu - wichajster jakisi - jakieś np. Jakisi te dziecka markotne (jakieś te dzieci smutne) jak to - po jakimu jak to jest - po jakimu to Jan, Janek - Hanys, Jon, Jonek "jądra" - miech np. bier sie bo cie kopna w miech (odejdź bo cię kopnę w "jądra") jąkać się - pukać się jeden - jedyn jednogarbny - jednopuklaty jedwab - jedwob, jydwob, hedwob jedzenie - jodło, jołdło jedziemy - jadymy np. Latoś jadymy do Niymiec! (W tym roku jedziemy do Niemiec) jej - jejo np. jako to jejo ceruszka jest świynto jeleń - lelyń, rogocz, sornik Jerzy - Jorg, Jorguś jesień - podzim jestem z niego zadowolony - mom go rod jestem z niej zadowolony - mom jom rod jeść - mamlać, żrać np. alech se disio pożar (ale dziś pojadłem) jeść coś dobrego - maszkecić np. Pomaszkecił bych co (zjadłbym coś dobrego) jeść podwieczorek - swaczać jeśliby - eliby jeść kolację - wieczerzać jeść obiad - łobiadować jeść śniadanie - śniodać np. Cza dobrze pośniodać, coby mieć siyły (trzeba zjeść porządne śniadanie, żeby mieć siły) jeszcze - eszcze jeżeli - eli, eźli, jeźli jeżyny - łostrynżyny, łostrynżnice, ostrynżyny jeździć konno - rajtować jęczeć - stynkać język - jynzor, jynzyk Joachim - Chimek, Achim jodła - jedla, jedła Józef - Zefek, Zeflik, Zefliczek, Jozek Józefa - Zefka, Zefla KA-B-C-D-E-F-G-H-I-J-K-L-Ł-M-N-O-P-R-S-T-U-W-Y-Z kaczka - ynta kaczyca - taśka kafla - kachla kalafior - blonkol kalarepa - kuloryba, oberiba kaleczyć - haratać np. Poharatołech sie rynka! (skaleczyłem sobie rękę) kalesony - spodnioki kalosze - gumoki kałamarz - tintynfas kamienie - kamiynie kamień - kamyń, berga, bergowa, bergowka kamień do ostrzenia np. noży, kosy itp. - brusek kamizelka - westa np. szaket, westa i galoty kamizelka ratunkowa - kapok kanał sciekowy - gulik kanapka - klapsznita np. Styknom ci dwie klapsznity? (starczą ci dwie kanapki?) kant w spodniach - biza kapelusik - kapelka, hucik np. Nasz biskup mo fajno kapelka! (nasz biskup ma ładny kapelusik) kapelusz - hut, hutek, kłobuk np. Gryfny mo ta dziołszka hutek! (ładny kapelusz ma ta dziewczynka) kapelusze z zajęczej sierści - kasturki, kasturzoki kapelusznicy - kłobucznicy kapiszony - patrony, placpatrony kaptur - kapuca kapusta utłuczona z ziemniakami - ciaperkapusta kapusta zasmażana - ciapkapusta karabin - gywera, giwera, flinta karabin-wiatrówka - luftbiksa karaś - blaj karczma - szynk karmić zwierzęta - futrować np. Nafutrowołeś kroliki? (nakarmiłeś króliki) karmik - kadubek karnisz - gardinsztanga karo (kolor w kartach inaczej zwany jako: poduszka, dzwonek) - szel Karol - Karlik karpie, karp - kapry, kaper karp pełnołuski "królewski" - szupynkarp karuzela - karasol, karasola np. Pozwyrtomy sie na karasolu? (pokręcimy się na karuzeli?) karuzela łańcuchowa - keciok karzeł - kareł, knypek kask - hałer kasza - krupy kasza gryczana - krupy pogańskie, poganka kaszanka - krupniok np. Zjod bych krupnioka (zjadłbym kaszankę) kaszleć - charlać, chyrlać, kucać np. Chyrlosz jak tuberok! (kaszlesz jak gruźlik) katar - ciompy, ryma np. Ryma mom łod łażynio po bosoku (katar mam od chodzenia boso) katarynka - lajera, lajerka np. powiedzonko - Tu mie szczyko, tam mie żgo, w rzici mi lajerka gro! kataryniarz - lajerman, lajermon katechizm - katelmus, katyjmus kawa - kafyj, bonkawa kawa zbożowa - bonkawa, malckawa kawaler - galan, karlus np. Tyn karlus je z tom frelom (ten kawaler jest z tą dziewczyną) kawalerka - ajncla, ańcla kawał - wic np. Powiydz jakigo nowego wica! (opowiedz jakiś nowy kawał) kawałek - konsek np. Ani konsek szekulady niy łostoł? (ani kawałek czekolady nie został?) kawałek chleba - kraiczek kawał mięsa z kością - giczoł kazirodztwo - incug kąpielówki - badybatki, badyje np. Badybatki żeś se wzion? (kąpielówki sobie wziołeś?) kąt np. ściany, mieszkania, domu - rog Kędzierzyn-Koźle - Hajdelbrek kęs - bajs np. Roz se bajsniesz i bydziesz nażarty (Ugryziesz kęs i będziesz najedzony) kichać - forskać kiedy - kedy, kiej, kiejś kiedyś - hankejsi kieliszek wódki - sznaps kiełbasa - woszt np. Kupiyłech woszt na fojerka (kupiłem kiełbasę na ognisko) kiełbaska - wosztlik kier (kolor w kartach zwany jako: czerwone serce, czerwień) - herc kierat - gypel kierowca - szofer kierownica od roweru - lynsztanga, lungsztanga kierownik - sztajger kieszeń - kapsa, kabza np. Musza sie posztopować kapsa(muszę sobie zacerować kieszeń) kiwać się - belontać klakson - titek np. titnij mu inoś (zatrąb na niego) klamra - cwinga, szpina klamra od pasa - kopla klasztor - klosztor klatka - klotka np. Ojle siedzom we klotkach (sowy siedzą w klatkach) klatka na króliki - kroliczok klatka schodowa - siyń klej - klajster klosz na lampę - kronlojter kluski ciepane - szliżki kluski śląskie - gumiklyjzy "kluski śląskie" zwane też "tartymi" - czorne kluski kłamać - cyganić, kminić np. Niy cygoń, bo cygaństwo mo krotkie szłapy! (nie kłam bo kłamstwo ma krótkie nogi) kłamczuch - cygon kłamstwo - cygaństwo kłaść się spać - lygać np. Cza rzykać i lygać! (trzeba się modlić i kłaść się spać) kłopot - łostuda np. Z tymi bajtlami to yno lostuda (z tymi dziećmi to tylko kłopoty) kłócić się - wadzić się np. Zaś my sie powadzili o pierdoły (znowu się pokłóciliśmy o drobiazgi) kłódka - kodka, kłodka kłótnia - ostuda kłuć - żgać kobieca chustka zawiązana na głowie - żurok kobieta - baba kobieta lekkich obyczajów - motyka kobieta ubrana po chłopsku, w śląskim stroju ludowym (chłopskim) - chopionka koc - deka, deczka kochać - przoć, przać, przajać kochać się - galancić sie kochanek - gach kochasz mnie? - przajesz mi? np. Komu przajesz bardzij mamie czy tacie? (kogo kochasz bardziej mamę czy tatę?) kogut - kokot kogucik - kokotek, kokocik kok - dudlik, bubikopf, neclik, rola kokardka - maszka kokos - makron kolacja - wieczerzo kolczyki - zauszniki, zauszniczki kolega, koledzy - kamrat, kamraci kolegować się - kamracić sie kolej - bana kolejarz - ajzynbaniok, baniorz kolejka (np. w sklepie) - raja np. Dzisio wilijo, beztoż w kożdym sklepie raja za rajom (dziś wigilia, dlatego w każdym sklepie kolejka za kolejką) kolędnicy - kolyndniki, pastuszki kolisty - kolity kolor, kolory - bont, bonty kołatać - klekotać kołatka - klekotka kołatanie serca - hercklekoty kołdra - sztebdeka kołnierz, kołnierzyk - kragel, kraglik np. Mosz niywybiglowany kragel! (masz niewyprasowany kołnierzyk) kołodziej - kołorz, kolorz kołysać się - kolybać sie kołyska - kolybka komar - kopruch np. Ale kopruchy żerom! (ale komary gryzą) kombinator - wichlyrz komin - kumin, komin kominiarz - kominiorz komoda - wertiko komórka (nie tel.) - kamerlik konar drzewa - asta konduktor - szafner konewka - giskana konfesjonał - suchatelnica koniczyna - krasikoń koniec - szlus np. Na dzisioj szlus! (na dziś koniec) koniec pracy - fajrant np. Jo już mom fajrant! (ja już skończyłem pracę) konieczność - mus np. do roboty cza iś, jak mus to mus (do pracy trzeba iść, jak konieczność to konieczność) końcówka czegoś (np. buta) - kapa, kapka "końskie włosie" - jako uszczelniacz np. do rur - hamft kopaczka - kopocz, kopoczyk kopać węgiel - fedrować kopalnia - gruba, hawiernia np. Moj chop robi na grubie! (mój mąż pracuje na kopalni) kopcić - smyndzić korale - keta korba - kluczka np. do studni korek - frop np. Niy chce wylyźć z flaszki frop! (nie chce wyjść korek z butelki) kosić zboże - żniwować kosz wiklinowy - waszkorb koszyk ze słomy - słomionka (np. na chleb) koszulka dla dziecka - hazuka, hazuczka kość - gnat kotek - ciciuś kotlet mielony - karminadla, karminadel np. Dzisioj na łobiod karminadle! (dziś na obiad kotlety mielone) koza - ciga koza w nosie - ciga, ciompa np. Ciompa ci wyłazi z kichola (koza (smark) ci "wychodzi" z nosa) koziołek (przewrót gimnastyczny) - kopyrtka kózka - koziczka kradzież, kraść - habić np. Nahabiyłech trocha cześni! (nakradłem trochę czereśni) kram (stoisko na targu lub na odpuście) - buda kran - kokotek krasnoludek - cwerg (najczęściej drewniane lub gipsowe figurki, stawiane w ogródku np. jako ozdoba) krata - gitra kratka ściekowa - gulik krawat - binder, szlips krawcowa - szwoczka krawiec - jeglorz krawędź - kant np. piźniesz sie w kant stoła (uderzysz się w krawędź stołu) krawężnik - borsztajn kredens - byfyj, bifyj kreska - piska, kryska kręcić się w głowie - bamoncić kręgosłup - krziż, krziża kroić - kroć kroić tępym nożem - pitfać krokiew - kłaki kromka - skibka kromka, kanapka - sznita, sznitka kropla - kropka kropla czegoś - kapka krój - sznit krótkie spodenki - galotki krtań - chyrtoń, chyrdol kruszonka na cieście - posypka kryć - dekować Krystyna - Krista krzak - krzok krzak bzu - flider krzesełko (najczęściej stojące w przedpokoju)- ryczka krzyczeć - ryczeć np. coż tak ryczysz? (dlaczego tak krzyczysz?) krzyk - ryk krzywe nogi - oły krzywe nogi - w kształcie litery "o" - ołbajny ksiądz - farorz, farorzyczek, ksiynżoszek księżyc - miesionczek, ymil np. łobocz jaki dzisioj je ymil w pełni (zobacz, dziś jest księżyc w pełni) kto - gdo kto - fto ktoś - ftoś, ftosik ktoś - gdosi ktoś bezużyteczny - darymny futer ktoś brązowy - bronok ktoś chudy - chuderlok ktoś dziki - dziwok ktoś dziwny - dziwok ktoś komu się współczuje - borajstwo np. Borajstwo, piznołeś sie w gowa? (biedaczku, uderzyłeś się w głowę?) ktoś młody - modziok ktoś nieładny - brzidok ktoś nierasowy - basztard, bastard ktoś niewydarzony - łoszkubek ktoś pomysłowy - korba ktoś straszny - bebok ktoś super - as np. Ale mosz ałto, tyś je as (ale masz samochód, ty jest super) ktoś szczerbaty z brakującymi zębami - szczyrbok ktoś szybki - szus ktoś wścibski - wrazidlok która godzina - wiela je godzin? które, który - kiere, kiery który, która - kery, kero kubeczek - pioczek kubek - szolka kucać - czympieć kuchenka elektryczna - kocher kuchnia na codzień - warzkuchnia kucnąć - czympnonć kukułka - kukawka, kukowka kukurydza - majs kulawy - szpotlawy kupiony - kupny np. Kupny kołocz je ańfachowy! (kupione ciasto jest byle jakie) kura, kurka - cipa, cipka, cipeczka kurczęta - pilynta kurka, kurczak - kurzik np. Kupiyłach sie na łobiod kurzika (kupiłem na obiad kurczaka) kurka, kurczę - pilik kurzyć - kurzić, kopcić kwadrans - ćwierć, sztwierć np. Je ćwierć na jedna! (godz. 12:15) kwaśne mleko - kiszka np. Na łobiod kartofle z kiszkom (na obiad ziemniaki i kawśne mleko> kwiat bławatek - faber kwiatki jaskry - boliłoczka kwiatki studentki - smrodziuchy kwiaty chabry - farbiczki kwilące dziecko - miałczek kwit, kwitek z wypłaty - roncetla np. Mosz geltag? pokoż roncetla (Masz wypłatę? pokaż kwit) kwitnąć - kwiść LA-B-C-D-E-F-G-H-I-J-K-L-Ł-M-N-O-P-R-S-T-U-W-Y-Z lada w pijalni / karczmie - szynkwas, szynkfas lakierować - lakować lakierowany - lakowany lampa karbidowa (stosowana na kopalniach) - karbidka lampa naftowa - petronelka lampart - lyjopard, lyopard lamperia - zokel landrynka - szklok lanie - lyjty, szmary np. Szykuj rzić bydom lyjty! (przygotuj tyłek będzie lanie) lany poniedziałek - śmiyngus, śmiyrgus laska - laga laska, laseczka - kryka, kryczka latać - furgać, tyrać latarka - taszlampa latawiec - drach latem - bez lato legar - kantowka legitymacja - legitka lejek - trichter lekarz - dochtor, dochtorka, lykorz lekceważyć - smolić leki - lyki lekko - leko, letko, lechko leniwy, leń - zgniyłek, zgniyły lepiej - lepi np. lepi mie niy nerwuj (lepiej mnie nie denerwuj) leszczyna - lyski leśniczy - ferszter, feszter, gojny letni - latowy lęk przed podróżą - rajzyfiber liczyć - rachować np. Porachuj, wiela byda bulił (policz ile będę ci płacił) lider (jako bezpośredni przełożony w pracy)- majster lilia - leluja lin (gatunek ryby) - szlaj linia - piska linijka - lynijorz listonoszka - listonorka listwa - lajsta listwa przypodłogowa - fuslajsta litr - liter lizak - lizok np. Bajtle lubiom lizoki (dzieci lubią lizaki) lizus - przichlybek, przychlybek loki - wela np. Jako ty mosz piykno wela (jakie ty masz ładne loki) loki po trwałej ondulacji - dałerwele lokomotywa - damfmaszyna lub - lebo lubiący jeść mięso - miynsok np. Moj synek je miynsok (mój syn lubi jeść mięso) lubić - przoć ludzie nielegalnie wydobywający węgiel z biydaszybu - biydaszybnicy ludzie robiący kapelusze - kłobucznicy lustro, lusterko - żdżadło, żdżadełko np. Mom zmazane żdzadełka w ałcie (mam brudne lusterka w samochodzie) lutownica - lutkolba lżej - lecyj, lekcyj, lekcy L4 (zwolnienie lekarskie) - rewiyr ŁA-B-C-D-E-F-G-H-I-J-K-L-Ł-M-N-O-P-R-S-T-U-W-Y-Z ładnie - fajnie, fajniście, piyknie ładny - gryfny, fajny, fajnisty, ciaciany, szwarny, szykowny, wyzgerny np. Jaki tyn ciciuś je szykowny (jaki ten kotek jest ładny) ładować - ladować np. Laduj fol (ładuj do pełna) łakocie - maszkety łakomić się - łaszczyć sie np. Niy łaszcz sie i pożycz koło (nie łakom się i pożycz rower) łakomy - zeżyrny łańcuch np. rowerowy - lańcuch, keta np. Mom tympo keta w pile (mam stępiony łańcuch w pile) łapczywie jeść - żrać np. Niy żer tak bo się udusisz! (nie jedz tak łapczywie bo się udusisz) łapczywie pić - żłopać, żrać np. Żłopiesz chobyś nigdy zeltra niy piył (pijesz choćbyś nigdy wody mineralnej nie pił) łapczywie wypić - wyżrać, wyżłopać np. Wyżarłeś cołko falszka?! (wypiłeś całą butelkę?!) łapczywie zjeść - zeżrać np. dyć łon to wszysko zeżar (przecież on to wszystko zjadł) łapka na myszy - klapka łasica - łaska łaskotać - łechtać, kilać np. Niy kilej mie bo żera (nie łaskotaj mnie bo jem) łatać dziury w butach - flekować łatwo - leko, letko, lechko łazikować - smykać się łobuz - chachar łobuz - gizd, chachor, najduch, honcfot np. Ciś ty giździe! (odejdź łobuzie) łobuzeria - chacharstwo łodyga, łodyżka - sztyngel łom - brecha łopata - ryl łopata w kształcie serca - hercowa np. Hercowom to sie nabakosz! (łopatą sercówką to się napracujesz) łóżko - lyże, pryko, wyro Łucja - Lucka, Luca łupież - szupy łupina - szupa łuska, łuski - szupa, szupy łysina - glaca łysy - galcoń, glacaty, łysoń np. Taki mody a już glacaty! (taki młody a już łysy) łyżwy - szlyndzuchy, szlynzuchy np. Cisnymy pokyłzać na szlynzuchach (idziemy poślizgać się na łyżwach) łza - płaczka MA-B-C-D-E-F-G-H-I-J-K-L-Ł-M-N-O-P-R-S-T-U-W-Y-Z machać - kiwać mątew, mątewka - rogolka magiel - magel, magla, maglownia, walkownia maglować - walkować mający apetyt - jedzok np. Tyś to je wielgi jedzok (Ty to masz wielki apetyt) mający łaskotki - łechciwy, łechtliwy mający zachcianki - zachciywny mający zęby - zymbok majtki - badki, batki np. Czamu sie niy sebleczesz do batkow? (dlaczego się nie rozbierzesz do majtek?) makaron - nudle np. Nudla ci sleciała na zol (makaron ci spadł na ziemię) malarz - malyrz np. Moj ujek robi za malyrza (mój wujek pracuje za malarza) malować - lakować, sztrajchować malowany - lakowany maluch - mamincycek, pyrtek malutki - malućki mała agrafka - haszpka mała czapka - kapelka małe dziecko - bombel mała kaczka - taśka małe pomieszczenie - ajncla, ańcla, kamerlik Małgosia - Gryjta, Gryjtka mało istotne - pierdoła, pierdoły mało ważne - pierdoła, pierdoły małpa - afa, małpica mały - malućki, wyrfel, kurdupel mały chłopiec - łeboń np. Ale tyn łenbon je lukaty (ale ten chłopiec ma kręcone włosy) mały drań - buks mały kotek - kocik, kociczka, kociontko mały sklepik - interes - fitulityngeszeft mama, mamusia - mamulka mandat - sztrafa mankiet - omszlag marchew - markew, marekwia, markewka Maria - Maryjka, Maryj, Maryna maruda - mazok, rykol, popsznioł np. Czamu popszniole niy jysz tyj zupy? (dlaczego marudo nie jesz zupy?) marudzić - buczeć, wajać, jamrać marynarka - kabot, szaket maselniczka - maśniczka maska - larwa masz! - na! maszyna parowa - damfmaszyna maślanka - maślonka materac do spania na podłodze - nynok materiał - sztof matka - mamulka, mamusia Matka Boska - Paniynka matka chrzestna - potka, pociczka np. Moji potce je Maryjka (moja matka chrzesta nazywa się Maria) Matylda - Tila, Tilda mazać np. po kartce - kryklać np. Niy kryklać we hefcie! (nie mazać w zeszycie!) mątew, mątewka - rogolka, fyrlok, fyrloczka mąż, mężczyzna - chop mecz - szpil medalik - mydalijka, mydalik metal - blacha metalowe - blaszane metr - meter, myjter metr krawiecki - myjtermas mętny - kalny miał weglowy - moł, muł, moła miara (do składania) - colsztok miara - myjtermas mieć bzika - mieć ptoka np. Łon mo ptoka na punkcie tyj chałpy (On ma bzika na pukcie tego domu) mieć czkawkę - czkać, czkać się, szczokowka mieć "gumę / kapcia" - mieć pana mieć oko - cyl, mieć cyla np. o aleś trefiył ty mosz jednak cyla (ale trafiłeś ty to masz jednak cela) mieć pojęcie - anong, mieć anong np. mosz ty anong o tym? (Masz pojęcie o tym?) mieć pretensje - fuczeć np. Ło co zaś fuczysz? (o co masz znów pretensje?) mieć problem - starość mieć mieć rację - mieć prawie, mieć recht np. Mosz recht, tego sie niy do szczimać (masz rację, tego się nie da wytrzymać) miednica (jako naczynie) - waszpek miejsce - plac np. Tam je w pierony placu (tam jest dużo miejsca) miejsce bolące - bolok miejsce odpustowe gdzie są karuzele, strzelnice itp. - romel miejsce w stodole do składowania siana lub słomy - somsiek miejscowość poza Śląskiem - Gorolowice np. Ciś tam do tych swoich Gorolowic! (wracaj skąd przyjechałeś) mielony - mlyty np. Mocie tyn mak już pomlyty? (macie już mak pomielony?) mierzyć - cyrklować mieszać - fyrlać mieszać, majdać - belontać mieszaniec rasowy - basztard, bastard mieszanina - miszong mieszarka do betonu miszmaszyna mieszkanie - chałpa np. siedziołech cołki dziyń w chałpie (byłem dziś cały dzień w domu) mieszkańcy Częstochowy - mydalikorze, medalikorze miękki kłębuszek czegoś - cicik np. mlecz - dmuchawiec mięśnie - muskle np. Jake ty mosz muskle?! (Ale ty masz mięśnie!) mięso - miynso mięso wołowe - owiynzina migdały - mandle migotać - mrugać Mikołaj - Mikuś, Mikołoj mimo wszystko - zowizo, zołwizo, zoł wi zoł mina - macha np. Szczylo macha choby afa (robi minę choćby małpa) minąć się (nie celnąć) - majtnonć sie ministrant - kapistrant miotła - mietła miotełka - kartacz, śmiatek, śmiotka np. Bier mietła i ciś plac zamiatać! (bierz miotełkę i idź podwórko pozamiatać) mirt - merta, myrta miska - waszpek mleć - mlyć, mołć, zemlyć mleko - mlyko młoda dziewczyna - siuśka, smarkato, siksa młody ksiądz - kapelonek np. Widziałaś tego kapelonka! (widziałaś tego młodego księdza?) młotek - motek mniej - mynij mniejszy - myńszy, myjszy np. Może i myjszy ale warjot (może i mniejszy ale wariat) mniszek lekarski - mlycz mocno - fest moczyć - tomkać, toplać modlić się, modlitwa - rzykać, rzykanie np. Porzykejcie tyz za mie, starko! (podmódlcie się za mnie babciu) modrzew - brzim, brzym mogłeś - mogeś moja kolej - dran np. Terozki jo przida dran! (teraz moja kolej) mokradła - barzoła, barzoły, barzelisko, barzolisko, barziny, barziska monety - drobnioki monster truck - baloniok moszna - miech motor - motorcykel motorower - mopel, moplik, piździk np. Moplikym sie jada na szychta (motorowerem jadę do pracy) motyka - kopaczka motyl - szmaterlok mowa - godka np. Niy moga suchać tyj gupij godki! (nie umię słuchać tak głupiego mówienia) może - mono, mone, możno np. Mono spadnie śniyg na Wilijo? (może spadnie śnieg na Wigilię?) można to zrobić - idzie to zrobić mąż - moj, chop mój - moj mówić - godać, padać, padosz, prawić np. Padołech ci że bydzie loło? (mówiłem ci że będzie padało?) mówić bez sensu - fandzolić, bamoncić mówić komuś "per ty" - za jedno np. Łod kedy mi godosz za jedno? (od kiedy mówisz mi na ty?) mówić niewyraźnie - bulkać np. co tam bulkosz pod nosym (co tam mówisz pod nosem) mówić od rzeczy - beblać, fandzolić np. Jak ty fandzolisz! (Mówisz od rzeczy) mówić za dużo - bulkać np. co tam bulkosz pod nosym (co tam mówisz pod nosem) mówienie - godanie mówili - prawili, godali mrówka - amajz, mrowiec, murowiec murarz - murorz, mulorz mus jabłkowy - apfelmus, jabczok muskuły - muskle musztarda - zynft, zymft, mostrich, mosztrich myśliwy - myśliwiec mżawka - sipieć, sipi np. Na dworze sztyjc sipi! (na podwórzu ciągle pada mrzawka) NA-B-C-D-E-F-G-H-I-J-K-L-Ł-M-N-O-P-R-S-T-U-W-Y-Z naboje do odpustowego pistoletu - patrony, placpatrony nabrać rozpędu - fechtnonć sie np. jak sie fechtnoł zanim (rozpędził się za nim) nabrudzić - nasmolić na brzegu - na kraju na co dzień - bez tydziyń naczynia - gary naczynie do robienia masła - maśniczka naczynie do fermentacji wina - korflasza nadaremnie - po prożnicy nadzienie - filong np. kreple bez filongu som darymne (pączki bez nadzienia są nic nie warte) nadziewać - napełniać - filować np. filować kreple filongym (nadziewać pączki nadzieniem) nagi - sagi np. Czamu tyn chop je sagi? (dlaczego ten mężczyzna jest nagi?) nagle - łoroz, narozki np. Łoroz sie blysło i brakło sztromu (nagle się błysnęło i brakło prądu) nago - po sagu najdroższy (jako osoba)- roztomiły najeść się, najedzony - pojeść, pojedzony np. Pojedzony? To do roboty! (najedzony? to do pracy!) najpierw - nojprzod najpierw - najprzod nakarmić dobytek np. kury - łodbywać np. Trza wszystko połodbywać a jo choro! (trzeba nakarmić cały dobytek a ja jestem chora) naklejka - abcybilder na kolanach - na klinie np. Poć na klin (chodź na kolana) nakrętka - muterka np. dej no muterka do tyj szroby (daj nakrętkę do tej śruby) nakrochmalony - wyszkrobiony nakrycie czegoś (np. łóżka)- kapa, kapka nakrycie głowy - kłobuk nakrzyczeć na kogoś - sprzezywać naleśniki - ajerkuchy należność - płat nałapać - nachytać np. Nachytomy ryb i cisnym z nimi na torg (nałapiemy ryb i idziemy z nimi na targowisko) namalowany obrazek (scenka lub jakiś widok) - lanszaft, landszaft namówić - przekabacić np. Przekabaciyli go żeby poszoł na bigel (namówili go aby poszedł na dyskotekę) napalić w piecu - nahajcować np. nahajcuj w piecu bo cosik piździ (napal w piecu bo coś zimno) naparstek - noparstek, noporstek, naporstek napastować - droźnić sie napełnione - nafolowane np. Fora była nafolowano wonglym! (wóz był napełniony węglem) napiąć - naszpanować napęd - napynd napięcie w elektrotechnice - szpanong napinacz mechaniczny - szpaner napinać, naciągać, naprężać - szpanować np. Kożdo lina trza szpanować (każdą linę trzeba napinać) napój z łuski kakaowe - kakałszale naprawdę - isto, naprowda, po prowdzie, richtig, rychtig, richtich, richtiś naprawdę? - pra? np. Pra, że mi pszejsz? naprawiać podeszwy w butach - zolować naprężyć - naszpanować na próżno - darymny futer naraz - naroz narozrabiać - zgłobić, zgobić narożnik np. ściany, mieszkania, domu - rog narty zrobione domowym sposobem z klepek starej beczki - bednorki narzeczona - libsta, lipsta np. Mosz tam jako lipsta? (masz już narzeczoną?) narzeczony - szac narzekać - labiydzić, lamyncić, wajać, jamrać narzędzie na długim kiju do gaszenia i zapalania świec w kościele - polityka narzędzie murarskie - kelnia narzędzie murarskie do równania tynku na ścianie - rajbetka narzucać - naciepować narzuta - deka, deczka narzuta męska - dubel nasikać - najscać na skróty - na przima, na przimo np. Idymy na przima, bez las (idziemy na skróty przez las) nasmarować się (np. oliwką, kremem) - naciongnonć sie nastawić - nastalować, nasztalować np. nasztaluj tyn zygor! (nastaw ten zegar!) następny rok - bezrok nastolatka - siksa, siuśka, smarkato nasypać - nasuć nasyp kolejowy - beszong np. Bajtle lotajom po beszongu (dzieci biegają po nasypie kolejowym) naszyjnik - halsband np. ale mosz piykny halsband (ale masz ładny naszyjnik) naturalnie - toć np. No toć, że nojlepszy jabczok je ze śliwek (natrualnie, że najlepsze wino jest ze śliwek) natrętny - ochlany, oklany natychmiast - zaroz, zarozki np. Mosz to zarozki zrobić (masz to natychmiast zrobić) nauczyciel-ka, nauczyciele - rechtor, rechtorka, rechtory nauczyć - wyszkolić naumyślnie - naschwol, nasfol, naskwol nawet - aji na pewno - na zicher na zdrowie (przy toaście) - pyrsk na złość - praje nazywać się - mianować sie np. jak sie bajtel mianujesz? (jak się dziecko nazywasz?) nerwowy - zmierzły np. Ze zmierzłym chopym ciynżko szczimać! (z nerwowym mężczyzną ciężko wytrzymać) nic - psinco nic dziwnego - niy dziwota nicpoń - honcfot niebieska kapusta - modro kapusta niebieski - modry nieborak - borok, chuderlok, utropek nieboszczyk - umarty, umrzyty, umrzik, umarlok niechętnie - niy rod niedbale - lecyjak, lecyjako niedojrzałe owoce - guguły niedojrzały - niyżdżały np. Śliwki som jeszcze niyżdżałe (śliwki są jeszcze niedojrzałe) niedołęga - mamlas niedopałek papierosa (zgaszony)- kipa, peta niedopałek papierosa (podczas palenia) - sztomel niedorajda - ciućmok niedorzeczności - duperszwance niegrzeczne dziecko - zgłobnik, zgobnik, honcfot niegrzeczny - rojber niekształtne owoce lub warzywa - łobadziory niektóry - niykery Niemcy - Niymce niemowle - szkrab, bombel nie mów - niy padej, niy godej np. Niy godej łojcu bo bydzie haja (Nie mów tacie bo będzie awantura) nienormalny - niy rychtig np. Tyn pa je niy rychtig (ten dziadek jest nienormalny) nieomal - bezma, bezmała, bezmałaś, bezmaji, małowiela np. Małowiela by po pysku dostoł (nieomal został pobity) niepoczesany - niypoczosany niepokoić - mierzić niepokój przed podróżą - rajzyfiber nieporozumienie - ostuda nieporządek - bajzel nieposłuszny - niy usuchliwy nieprzytomny - pitomny nie potrzebnie - darymny futer nieraz - niyroz nierób - niyrob nierówny - chropaty nieść - smyczyć, taszczyć, targać nie Ślązaczka - gorolka, gorolica nie Ślązak - gorol np. Richtich z ciebie gorol (Naprawdę nie jesteś Ślązakiem) nietoperz - lacopiyrz, latopiyrz nie trafić - majtnonć się nieudacznik - dupa w kraglu, cielepa, łoszkubek, rzić np. Tyś to je rzić! (Nieudacznik z ciebie) niezapominajki - żabiełoczka niezdara - ślimok, zawalaty niezdarny, nieudacznik - szpotlawy, lelek, leloń nie zgadzać się - ciepać sie np. Musiołeś sie ciepać ło cyna? (musiałeś się nie zgadzać z ceną?) nigdzie - nikaj nikomu - żodnymu np. Żodnymu sam niy bydzie lepi niż mie (nikomu tu nie będzie lepiej jak mi) nikt - żodyn np. Żodyn mie niy bydzie robił za błozna (nikt nie będzie ze mnie żartował) niszczyciel - paskuda niszczyć - bulić nocnik - nachtop, nachtopek, topek noga - fus, giczala, szwaja, gyra, gywichta, szłapa noga od świni - ratka nogawka - nogawica non stop - jednym ciyngym Norbert - Bercik nos - kichol nosić ciężko - targać nowoczesny - nowomodny nóż do szkła (szyb) - blatsznajder nudziarz - pierdoła nudzić - mierznonć np. Mierznie mi sie (nudzi mi się) OA-B-C-D-E-F-G-H-I-J-K-L-Ł-M-N-O-P-R-S-T-U-W-Y-Z obacas - kromflek np. Niy uważom szczewikow na wysokim kromfleku! (nie uznaję butów na wysokim obcasie) obcęgi - cangi obcy - cudzy obejmować obłapiać obetrzeć - utrzić, utrić obiad - łobiod np. Dzisio ślonski łobiod: rolada, modro kapusta i gumiklyjzy polone zołzom (dziś śląski obiad: duszony zwinięty w rulon płat mięsa, niebieska kapusta i kluski śląskie polane sosem) obibok - leber obierać - strugać np. strugom kartofle na łobiod (obieram ziemniaki na obiad) obierki z jabłek czy ziemniaków - oszkrabiny, łoszkrabiny obitnice, obiecanki - łobiecki, łobiycki oblewanie nowego domu / mieszkania tzw. parapetówka - anwajong obniżyć - spuścić np. spuś trocha z cyny (obniż trochę cenę) obojętnie jaki - bele jaki, byle jaki obok - kole, koło np. Stoń kole hasioka (stań obok śmietnika) obornik - gnojok o Boże! - Jezusie, Maryjo świynto! obracać, obrócić - zwyrtać, zwyrtnonć obrać, obierać np. ziemniaki, marchew itp. - oszkrobać, łoszkrobać, szkrobać np. naszkrobej yno kartofli na łobiod naobieraj ziemniaków na obiad) obraz, obrazek - łobroz, łobrozek obroża - halsband np. Łoblykej psu halsband i ciś z nim na plac (ubieraj psu obrożę i idź z nim na podwórko) obrus - serwet, serweta obrzucić - łobciepać obsiany - zasioty, zasiony obsikać - pojscać obuwie - łobucie oczko w ponczosze - lałfka oczy - ślypia oczywiście - toć np. Toć żech był w robocie (oczywiście że byłem w pracy) odbijać po jedzeniu - byrkać, bekać odburknąć - bulknonć coś odchody - knut odcięty z brzegu kawałek kołocza - łobrzinek odcisk - blaza, plynckyrz np. Łod roboty mom blazy na pazurach (Od pracy mam odciski na palcach) odciski - blazy, plynckyrze np. Nabawiyłech sie plynckyrzy łod tego śmiotanio (Nabawiłem się odcisków od tego zamiatania) oddawać mocz - jscać, najscać, jscanie np. Byłech sie wyjscać (byłem oddać mocz) odejdź - ciong, rałs odmarzać - tajeć odmiana - zorta odpocząć sobie - dychnonć sie odprowadzić - odkludzić np. odkludza cie do dom (odprowadze cię do domu) odrobina - kapka, ciut, ciutka odsprzedać - opchnonć np. Zawadzało mi to we szranku toch to opchnoł (przeszkadzało mi to w szafie to to odsprzedałem) odstawić - odkludzić np. odkludza ałto do garażu i mogymy ciś kaj (odstawię samochód do garażu i możemy gdzieś iść) odświętnie ubrany - wyglancowany od tyłu - łod zadku odważniki - gywinta odwiedziny - wysiady odziedziczyć - erbnyć, erbnonć np. łon to erbnoł po omie (on to odziedziczył po babci) oferma - mamlas, mamlasiaty, klipa, mamlaty, ćwok, borok, utropek, ipta np. tyś to je ipta ja (ty to jesteś oferma) oferma (wulgarnie) - ciul, ciulik ogień - łogyń ogłupić - zbamoncić ognisko - fojera, fojerka ogród - zegroda, zogrod, zogrodek, zogrodka ogród warzywny - grincojg o ile - eli, eźli, jeźli ojciec - fater, łojciec, tatulek, tatuś ojciec chrzestny - potek, pociczek o jej, o Boże - jezder, jezderkusie!, jezderyjo! okłamać - łokminić okno wystawowe - szałfynster oko - ślyp okrasić, okraszać - omaścić, łomaścić np. Łomaścić fetym kluski z miynsym (okrasić smalcem kluski z mięsem) okratowanie - gitra okrągły klocek np. drzewa - kulok okropny - pierziński, pieroński okrzyczeć kogoś - nazdać np. Nazdołech szoferowi bo gzuł jak z kartoflami (okrzyczałem kierowcę, bo jechał szybko jakby z ziemniakami) okrzyk z bólu - ała! okulary - bryle okulary przeciwsłoneczne - zonynbryle okularnik - brylok, brylaty ołówek - blajsztift, pisok on, ona - łon, łona onuce - fuslapy opiekunka do dzieci - kindermyjdla opłata - płat opłaca się - werci sie np. Werci sie to kupić? (opłaca się to kupić?) opowiadać - prawić, berać, łosprowiać np. Ło czym to starko łosprowiocie? (o czym to babciu opowiadacie?) opowiadać bzdury - fulać np. Już cołki dziyń fulosz (Już cały dzień bzdury opowiadasz) opowiadali - prawili opowiadania, opowiastki - bery opowiedzieć - pogodać oprawa, oprawka żarówki - fasong opuchlizna - buła opukać - łoklupać opuścić np. cenę, roletę - spuścić np. spuś z cyny to kupia tyn moplik (opuść z ceny to kupie ten motorower) oranżada, napój musujący w butelce lub w proszku do rozcieńczenia - brauza, łorynżada organista - bożyduda organki - jarganki orzech laskowy - lyski orzeł - oreł, Adler osada - dziedzina osiem - łoziym osiemnaście - łoziymnoście osioł - yjzel osoba małego wzrostu - knypek np. Jakiś knypek przilecioł i coś buczoł (ktoś mały przybiegł i marudził) osoba której jeden z rodziców pochodzi z poza śląska - basztard, bastard osoba nielegalnie wydobywająca węgiel z biydaszybu - biydaszybikorz, biydaszybnik osoba obsługująca karuzelę - karasolnik ostrożny - opaterny ostry kaszel - tubera ostrzyć - brusić oszczędny - szporobliwy oszczędzać - szporować np. Szporuja na ałto (oszczędzam na samochód) oszołomiony - miechym piźniony oszołomiony z zawrotem głowy - bamontny oszukiwać - kminić oślepiać - blyndować otrzymać pozdrowienia - dać pozdrowić np. Ciotka wos dała pozdrowić (Ciocia was pozdarwia) otynkować - łobciepać otyły - bachraty otwieracz np. do słoików, konserw lub butelek - yfner otworzyć - odewrzić ozdobny łańcuszek - keta ósma część czegoś - achtlik PA-B-C-D-E-F-G-H-I-J-K-L-Ł-M-N-O-P-R-S-T-U-W-Y-Z packa na muchy - klapaczka np. Zaś mi dziecka wziyny klapaczka! (znowu mi dzieci wzięły packę na muchy) pacha - parza paczka - paket np. Listonorka mo paket do mie (listonoszka ma paczkę do mnie) pada drobny deszcz "mżawka" - siompi, sipi pada deszcz - leje pada śnieg - sypie, śniyg sypie padająca mżawka - sipieć, sipi np. Na dworze sztyjc sipi! (na podwórzu ciągle pada mżawka) pakuły - hamft palacz papierosów - kurzok palant (dyscyplina sportowa) - szlagbal palce - pazury palić np. w piecu - hajcować, topić palić papierosy - bakać, kurzić np. Bakosz aż ci sadze z rzici lecom! (palisz, aż ci sadza z tyłka leci) pali się - hajcuje sie palić się - goreć np. Wejrzij do żeleźnioka czy jeszcze gore! (Zobacz do piecyka czy się jeszcze pali) pan - panoczek papierosy - cygarety, sztomle papierośnica - cygaretka papierowa torebka - tytka np. Kaj jedziesz? Do Chin tytki lepić! (gdzie jedziesz? Do Chin torebki kleić) Pan Bóg - Ponboczek np. Szczynść Boże, łostońcie z Ponboczkym! (Szczęść Boże, zostańcie z Panem Bogiem) panna z dzieckiem - zowitka, zowita pantofle domowe - lacie, laćki, lacze papier ścierny - glazpapior, pucpapior, szpicpapior papierowy - papiorzany para, parę - pora np. Kupia sie pora zokow (kupie sobie parę skarpet) parapetówka - anwajong parasol - paryzol np. Paryzol je gynał jak leje (Parasol jest w sam raz jak pada) parę lat - pora rokow parówka - oplerek, knobloszka parskać - forskać pasek z wypłaty - roncetla pasiasty - pasiaty pasta do zębów - canpasta pastwisko - pasionek pasztet - lyjberwoszt, lyberwoszt, leberwoszt patelnia - tygel patrzeć - dziwać, dziwować sie, filować, zaglondać np. Coż tak filujesz bez te łokno? (Co tak patrzysz przez to okno?) patyczek - chłabinka Paweł - Paulek pączek - krepel np. Kreple muszom być z filongym (pączki muszą być z nadzieniem) pchać - ciś coś np. Cisłech ałto bo mi niy stykło bynzyny (pchałem samochód bo mi zabrakło paliwa) pchać się - ryć sie, ciś sie np. Kaj sie ciśniesz? (gdzie się pchasz?) pchła - skoczka, wancka pedał, pedały np. rowerowe, samochodowe - pyndala, pyndale peleryna - kapok pełno - fol, połno np. Nalyjcie mi fol bynzyny! (nalejcie mi do pełna paliwa) penis - siusiok, pulok, wulgarnie - ciul, ciulik pensja - geltag perfum - parfin perfumeria - parfineryjo perfumować - parfinować, fukać np. Weź sie ino pofukej (poperfumuj się tylko) pewnie - isto, pewno pęcherz np. po ukąszeniu lub oparzeniu pokrzywą - bombel pęcherz np. na skórze, karoserii, tworzywie - blaza np. Kurde ale mom blaza na lakerze (kurczę ale mam pęcherz na lakierze) pędzić - gnać np. gnołech autobanom 180 (pędziłem autostradą 180km/h) pękaty - bachraty piana - szuminy pianino - klawiyr np. Zagrej co na klawiyrze (zagraj coś na pianinie) piasek - piosek pić - duldać np. Wyduldołeś cołko flaszka? (wypiłeś całą butelkę?) pić / popijać głośno - siorbać np. Niy siorbej bo mie to nerwuje? (nie pij tak głośno bo mnie to denerwuje) pić prosto z butelki (np. wódkę) - pociongać z gwinta piec kaflowy - kachlok piec żelazny tzw. "koza" - żeleźniok pieczarki - szampinioki pieczątka - sztympel pieczywo - chlyb piegowaty - piegaty piekarnik - bratruła, ruła piekarnik w piecu - piekarok pielgrzymka - ponć, ponci pieniądze - pijondze, piniondze, gelt np. mosz gelt na halba? (masz pieniądze na 0,5l wódki?) piętro - sztok pik (kolor w kartach inaczej zwany jako: czarne serce, wino) - herc pilnik - fajla pilnować - wachować np. Tych bajtli cza wachować (te dzieci trzeba pilnować) pielucha - powijok pierdnąć - purtnonć, dżistnonć pierdzieć - purtać, dżistać piernik odpustowy - futermelok pierzyny - bety pierś, piersi - cycek, cycki pierścionek - pieszczonek pieszo - piechty np. Piechty sie zonda (pieszo sobie zajdę) pięćdziesiąt groszy (50gr) - piontka pięćdziesiąt kilogramów (50kg) - cetnor pięćdziesiąte urodziny (50tka) - abraham pięć złotych (5zł) - piynciok pijak - pijok, pijus, łożyrok, łochlapus pijalnia piwa - szynk pijany - nacinkany, nawalony, ożarty, ożryty pijany - nabombany, nabombiony, nabity, naprany, ochlany, nażgany, oklany, łożarty, łożryty, łożrity pilnować się - dować pozor np. Dej sie pozor bo cie tak czy siak łapna (pilnuj się, bo tak czy inaczej cię złapie) piła tarczowa - krajzyga piłeczka - baliczek, balik piłka - bal np. Pogromy sie w bal? (pogramy w piłkę?) piłka do palanta - szlagbal piłka do tenisa ziemnego - gazok piłka nożna - fusbal piłka szmaciana - szmaciok piłkarz - fusbaler, szpiler pinezka - cwek piorun - pieron piorunochron - blizablajfer piosenka - pieśniczka Piotr - Pyjter piórnik - fyjderbiksa pisanka - kroszonka piszczeć - piskać piwnica - pywnica np. W pywnicy mom grodza na kartofle (w piwnicy mam przegrodę na ziemniakami) piwonia - piwonia plac budowy - bauplac placki ziemniaczane - sikorki plama - flek np. Mosz na tepichu tusty flek! (masz na dywanie tłustą plamę) planować - cyrklować, sztalować plandeka - plała plaster - floster, flojster np. Dej no floster boch sie urżnoł (daj plaster bo się uciąłem) plątać - matlać, szmatlać plecak - pukeltasza, rugzak, wandertasza np. Ciynczki mosz tyn rugzak (ciężki masz ten plecak) plecy - plery, gnyk, pleca, pukel np. Pukeltasza je na pukel (plecak jest na plecy) pled - plyjt pleść - splytać plotkara - klachula plotki, plotkowanie, plotkować - wysiady, klachy, klachanie, klachać np. Berbla zaś idzie na klachy! (Basia znowu idzie plotkować) pluć - chorkać, charkać płacić - bulić płacz - ryk, bek płaczliwy - mamlasiaty płakać - ślimtać, beczeć płaski - plackaty, plaskaty płaskostopie - platfus płaszcz, płaszczyk - mantel, mantlik płatki owsiane lub inne - hawerfloki, haberfloki płyta kuchenna na której stawia się garnki np. podczas gotowania - blacha płytka ceramiczna - kachla pniak do rąbania np. mięsa u rzeźnika - gnotek pobiec - pylnonć sie np. Pylnij sie za nim (pobiegnij za nim) pobity - łobdrzistany pobrudzić się - ufifrać sie pocałować - dać dzióba, dać dzióbka, dać kusiu np. Dej kusiola mamie (pocałuj mamę) pocałunek - dzióbek, dzióbeczek pochodnia - fakla pochować - poschroniać np. Poschroniejcie wszysko bo zaczyno loć (pochowajcie wszystko bo zaczyna padać) pochwalać - uważać np. Jo niy uważom seksu przed żyniaczkom (ja nie pochwalam seksu przed śłubem) pociąg - cug po ciemku - po ćmoku poczekać - doczkać, poczkać poczekaj - doczkej, poczkej np. Doczkej, doczkej, zaro cie chyca! (poczekaj, poczekaj, zaraz cię złapię) podarty - potargany podarunek pod choinkę - Dzieciontko podarunek Wielkanocny, prezent na Święta Wielkanocne - zajonczek podbite oko (limo) - zola, ojla, łojla podczas lata - bez lato podczas zimy - bez zima poddasze - gora np. Na gorze je jeszcze jedna izba (na poddaszu jest jeszcze jeden pokój) podeszwa - zola podkładka - szajbka np. dej inoś szjbka pod ta szroba (daj podkładkę pod tę śrubę) podkładka sprężynująca - fyjdering podlewaczka - giskana podlizywać się - przichlybiać się podlotek - siksa, siuśka, smarkato podłoga - delowka, dylowka podłożyć ogień - hajcnonć, podhajcować podobny - podany np. Twoj synek sie podoł na łojca (twój syn jest podobny do ojca) podotykać - pomacać, macnij, pomacej np. Pomacej sie galoty jake mosz mokre (Podotykaj jakie masz mokre spodnie) podpalic - hajcnonć, podhajcować podpierający klocek drewna np. w kopalnianych chodnikach - sztompel pod rękę, pod ramie - pod parza podróbka - erzac podróż, podróżować - rajza, wander, rajzować podróżnik - wandrus podrzeć - potargać, stargać podrzutek - podciep podskakiwać - ciepać sie podstawa - grunt podupadający blok - familok poduszka, poduszeczka - zegowek, zogowek, zygowek, zogoweczek poduszeczka na igły - jegelniczka podwieczorek - jużyna, swaczyna podwójna kromka chleba - klapsznita np. Styknom ci dwie klapsznity? (starczą ci dwie podwójne kromki chleba?) podwórko - plac, dwor np. Idziesz na dwor? (idziesz na podwórko?) pofarbować - zafarbić, zafarbować poganiać - dziwoczyć pogłaskać - pohalać pogniewać się - pogorszyć sie pogrzebacz do pieca - hoczyk, hok, szperhok pojazd transportowy na kółkach - rolwaga pojemnik do mieszania zaprawy cementowej - kalfas pojemnik na chleb (chlebak) - brotbiksa pojemnik na cukier - cukerdołza pojemnik na mleko - kana, kanka pojemnik na węgiel przy piecu - kołkastla, konkaslta pokarm dla zwierząt - futer np. Nafutruj ptoki (nakarm ptaki) pokłócić się - powadzić sie, przyńś na krziwy pysk pokłuje - pobodzie np. dej sie pozor bo cie ta koza pobodzie (pilnuj się bo cie ta koza może pokłuć) pokoik - izbedka, ańcla pokolorować - zafarbić, zafarbować, pomalować np. pomaluj inoś trocha kredkami pokoloruj trochę kredkami) pokój - izba, izbedka np. Bier sie do izby (Idź do pokoju) pokręcone włosy - wela np. jerona jako ty mosz piykno wela (kurcze jakie ty masz pokręcone włosy) pokroić - pokroć np. Pokrołech cołko kyjza na chlyb (pokroiłem cały ser na chleb) pokrywa, pokrywka - dekel, deklik polać - łobloć polać się (np. zupą) - kidać, łokidać, pokidać np. Pokidołeś sie żurym (polałeś się żurem) polerować - glancować policja - policyjo, gliniorze policjant - policaj, gliniorz policzek (jako udzerzenie w policzek) - faca policzki - lica, licka, liczki, paple policzyć - porachować polowanie - goń połknąć - łyknonć południe - połednie położna - hebama, hyjbama położyć się - legnonć sie, lygnonć sie pomalutku - pomaluśku pomału - poleku pomarańcza - apluzyna, apluzina, apfelzina, afelzina pomidor - tomat, tomata pomieszczenie z blachy lub metalu np. garaż, sklep - blaszok pomieszczenie lub kocioł do parzenia karmy dla zwierząt - parzok pomodlić się - porzykać np. Trza porzykać za starzika! (trzeba pomodlić się za dziadka) pompa - plompa pompka - luftplompa pompon np. w czapce - bombel pomylić się - kiwnonć sie, chachnonć sie, wulgarnie - ciulnonć sie np. Alech sie chachnoł! (ale się pomyliłem) pomylony - pofyrtany poniedziałek - pyndziałek poobijane owoce lub warzywa - łobadziory poopowiadać - połosprowiać popędzać - dziwoczyć np. Przestoń dziwoczyć (przestań popędzać) popielniczka - aszynbecher, aszimbecher popijać wódkę - pociongać np. Widziołeś go jak pociongo z gwinta? (widziałeś jak popija wódkę prosto z butelki?) popiół - hasi, hasie np. Zimom zamias pioskym posuj hasiym! (zimą zamiast piaskiem posyp popiołem) poplamić - kidać, łokidać, pokidać np. Łokidołeś serwet tyjym! (poplamiłeś obrus herbatą) poplamiony - ukidany, pokidany, łokidany np. Tyn serwet mosz cołki ukidany (ten obrus masz cały poplamiony) popłakujące dziecko - miałczek poprowadzić - pokludzić poprzeczka bramki - lata poprzedniego roku - łońskigo roku popsuć - zmaścić np. Aleś to zmaściył (ale to popsułeś) popularne imię psa - Misiek popularna na Śląsku gra w karty - skat, szkat poręcz - gelynder np. Posjyżdżomy po gelyndrze? (pozjeżdżamy z poręczy?) porozmawiać - pogodać porozumieć się - zgodać sie portfel - bajtlik, geltasza np. wiela mosz w bajtliku? (ile masz w portfelu) portmonetka - bojtlik, bojtliczek, portmanyj porywczy - nogły porzeczki - jagodki, świyntojonki np. Te jagodki to kwasiory! (te porzeczki są kwaśne) posikać - pojscać posikać się - zejscać sie, pojscać sie posłodzić - pocukrować poszczęścić się - podarzić się poszedł - poszoł, poloz poszukać - posznupać np. Posznupej we szuflodzie (poszukaj w szufladzie) poszukiwacz - sznupok pośladek, pośladki - połrzitek, połrzitko, płrzitki poślizgnąć się - ujechać, ukyłznonć pośpiesz się - gibej sie, gibnij sie, uwiń sie pośpieszyć się - uwinonć sie np. uwinołech sie z robotom boch mioł cug (pośpieszyłem się z pracą bo miałem pociąg) potańcówka - bigel np. we sobota ida na bigel (w sobote idę na potańcówkę) potrafi, potrafić - poradzi, poradzić potrawa - jodło, jołdło potrawa górali śląskich - bachora - tarte kartofle ze szpyrkop pieczone w jelitach wieprzowych (tarte ziemniaki ze słoniną pieczone w jelitach wieprzowych) potrącić - sztuchnonć, pyrtnonć potrząsać - szelontać poważanie - zoca, zoc powiadać - godać, padać np. Padołech ci że niy bydzie loło! (powiedziałem ci że nie będzie padać) powiedzieć - pedzieć, rzyc np. coż ci moga rzyc? (Co ci mogę powiedzieć) powiesić, powiesić się - obiesić, łobiesić sie, łowiesić sie powietrze - luft np. cosik mosz mało luftu we kole (Coś mało powietrza masz w rowerze) powiodło się, powodzić się - darzić sie powłoczka na pościel - oblyczka powoli - poleku, pomaluśku po wszystkim - po ptokach np. No i momy po ptokach, cug łodjechoł (no i po wszystkim, pociągąg odjechał) powóz - laufbryka powóz częściowo zakryty dachem - halbdeker powtarzać klasę - siupnonć, siupnyć, kiblować np. Zdzicho kiblowoł 2 razy (Zdzisiu powtarzał klasę 2 razy) pozamiatać - pośmiotać, pośmiatać poziomica - waserwoga poziomki - podzimki pozwolenie - pozwolyństwo pozwolić - dać pozwolyństwo pójdę - puda pójdziemy - pudymy pójść - polyź np. kajś to wczora poloz? (Gdzie wczoraj poszedłeś?) pójść - poleźć półdupek - połrzitek, połrzitko pół kilograma - font pół litra wódki (0,5) - halba, halbka później - niyskorzij późno - niyskoro np. Dzisio niyskoro byda w doma (Dziś poźno będę w domu) prababcia - prastarka pracować - bakać np. Alech sie dzisioj nabakoł! (ale się dziś napracowałem) pracować w biydaszybie - biydaszybować pracownik fizyczny - hajer np. Hyniek robi za hajera! (Henryk jest pracownikiem fizycznym) pradziadek - prastarzik pralnia - waszkuchnia prasować - biglować prawda? - pra? np. Pra, że mi pszejsz? prawdziwy - istny np. Z ciebie je istny gupielok! (prawdziwy z ciebie głupek) prawdziwy Ślązak - echt Ślonzok prawidłowy - akuratny prawie - małowiela, praje np. małowiela by była haja (byłaby prawie awantura) prąd - sztrom np. Bier kibel i leć po sztrom! (taki żart) (bierz wiadro i biegnij po prąd) prezent, prezenty - geszynk, geszynki prędko - po gibku prężyć - szpanować np. łobocz jak łon sie szpanuje (zobacz jak on się pręży) problem - łostuda np. Z tym waszym synkym to yno wieczno łostuda (z tym waszym synem tylko ciągle problemy) probostwo, plebania - fara proboszcz - farorz, farorzyczek proboszczowski - farski proca - szlojder (na haczyki), gabla (na kulki lub kamienie) prosiak, prosiaki - gusiok, wieprzek, wieprzki prosię - prosia prostacki - ańfachowy proszek do pieczenia - bakpulwer proszę! - nańcie! np. Nańcie starziku, zjydzcie sie bombna! (Proszę dziadku, zjedzcie sobie cukierka) proszę - na! np. Na, jydz ta szekulada! (proszę, jedz czekoladę) prowadzić - kludzić np. Kludziłech go pod parza (prowadziłem go pod rękę) pryszczaty - chropaty przebierać - przeblykać przebite koło - pana przeciągać się - sztrekować np. Co sie tak sztrekujesz? (Co się tak przeciągasz?) przecież - dyć, dycki, przeca np. Dyć żech ci godoł, że mie niy bydzie (przecież ci mówiłem, że mnie nie będzie) przecinak - majzel przechylić - kipnonć przedpokój - antryj np. We antryju na byfyju stoi szolka tyju W przedpokoju na kredensie stoi szklanka herbaty) przekrojony - przekrony przeprowadzić /ać się - przekludzić /ać sie np. Latoś bydymy sie przekludzać do nowyj chałpy (w tym roku będziemy się przeprowadzać do nowego domu) przed siebie - przedsia przedstawienie teatralne - tyjater przed wiekami - chańdownij przedwojenny "blok mieszkalny" - familok przegroda w piwnicy np. na ziemniaki - grodza przejechać się (np. na rowerze) - karnonć sie np. Dej sie karnonć na kole! (Daj się przejechać na rowerze) przejście (przejazd) np. w kamienicy na podwórze - ajnfart przekleństwo - jerona, jeronie, piedronie, pieron, pieronie, pierucha, farona kandego np. Jeronie, dej mi pokoj! ("Kurcze" daj mi spokój) przeklinać - faronić, suć pierony np. Jak sie łojciec ło tym, dowiy, to posujom sie pierony (jak się tata o tym dowie to posypią się przekleństwa) przekonać - przekabacić np. Przekabaciyli go, żeby poszoł na bigel (przekonali go żeby poszedł na dyskotekę) przekonać na siłę - zbamoncić przekwitanie (menopauza) - weksle przełyk - chyrtoń, chyrdol przełożony - majster przepychacz - gumisztamper przeróżny - roztomajty np. Bołech na torgu, mieli tam roztomajte pierdoły (Byłem na targowisku, były tam przeróżne drobiazgi) przerwa na papierosa - sztomel pauza przerzucać - przeciepować przesiadka - umsztajgyn przespać się - kimnonć sie przestań - ustoń np. Ustoń fandzolić! (przestań opowiadać bzdury) przetoczyć w jakieś miejsce - zakulać przestrzeń - plac np. Łobocz wiela w tym ałcie je placu (zobacz ile w tym samochodzie jest przestrzeni) przesunąć się - ponknonć sie np. Ponknij sie bo siedza na kraju (przesuń się, bo siedzę na brzegu) przeszkadzać - zawadzać lub mierzić np. zawadzo mi tyn hajcong w tym haźlu (przeszkadza mi ten kaloryfer w ubikacji) prześcieradło - płachta przetykacz - gumisztamper przewracać się - dżistać, liznonć np. Kurka ale bych dżistnoł (Kurcze ale bym się przewrócił) przewracać strony, kartki - wertować przewrócić - obalić, łobalić np. Łon je taki łożarty, że zaro sie łobali (on jest tak pijany, że zaraz się przewróci) przewrócić się - przekopyrtnonć się przewrót gimnastyczny - kopyrtka przez - bez np. Przynda bez las, ich je we szynku (przejdę przez las i jestem w barze) przez przypadek - cufalym, bez cufal przez to - bezto, beztoż, bestoż przezwisko wobec kobiety - gizdula przędza - cwist przód - przodek przy - kole, koło np. Stoń kole chałpy (stań przy domu) przybijać podeszwy - flekować przychodź, przychodzić - prziłaź, prziłazić, przilaź, przilazić przydać się - przido sie, zdo sie np. Zdo ci sie takie pieroństwo? (przyda ci się takie coś?) przydałoby się - zdałoby sie przydarzyć - przidarzić przygotować, przygotowywać - rychtować, narychtować np. Narychtuj mi tam łobiod (przygotuj mi obiad) przyjacielski - kamratny przyjaźnić się - kamracić sie np. Niy kamrać sie z tym pieronym! (nie przyjaźń się z tym łobuzem) przyjdę, przyjdzie - przida, przidzie np. jo tam przida do cia (ja tam przyjdę do ciebie) przyjdź - przidź, przilyź przyjęcie w ostatni dzień szkubania pierza - fyjderbal przyjrzeć się - podziwać sie np. Podziwej sie jako ta frela jest gryfno (przyjrzyj się jaka ta dziewczyna jest ładna) przyjść - przileź przyjść - prziś, przilyź np. mom tam przilyż do cia? (mam przyjść do ciebie?) przykucnąć - czympnonć, czympieć np. czympnij se, bydzie ci lepi przykucnij sobie, będzie ci lepiej) przynieść - przitaszczyć, przismyczyć przypadek - cufal przypatrzeć się, przypatrywać się - badnonć, zaglondać np. Badnij ta cycato (przypatrz się tej dużymi piersiami) przypomnieć - spomnieć przypomnieć sobie - spomnieć sie przyprowadzić - przikludzić przysmak np. cukierki - maszkety przystawka - forszpajza przyszedł - prziloz np. na pierona żeś sam prziloz? (po co tu przyszedłeś) psotnik - rojber pszenica - obiyli ptactwo domowe - gowiedź ptak - ptok pucowaty - paplaty pudełko - kastlik pukać - klupać pupa - rzić, zadek np. Nakopia ci do rzici! (skopię ci tyłek) pusty - prozny, prożny puszczać bąki, puścić bąka - dżistać, purtać, dżistnnć, purtnonć np. Aleś se dżistnoł (ale puściłeś bąka) puszczać gazy / wiatry - dżistać, purtać puszka - biksa, putnia, puciynka np. Na wieczerzo łotworz jako biksa ze śledziami! (na kolację otwórz jakąś puszkę śledzi) pyskula - rajcula pysznić się - asić sie np. Coż sie tak asisz (co się tak pysznisz pyzata lalka z materiału - bachroczek RA-B-C-D-E-F-G-H-I-J-K-L-Ł-M-N-O-P-R-S-T-U-W-Y-Z racica - ratka rachunek - rchnong racuchy - ajerkuchy raczkować - bajukać radio, radioodbiornik - radyjko rama np. z obrazu, z roweru - roma randki - zolyty np. wczora byłech na zolytach (wczoraj byłem na randce) randkować - zolycić rano, ranek - bez dziyń, dziyń razem - do kupy, wroz, cuzamyn rąbać - ciupać np. Naciupej tam drzewa bo chca łogyń słożyć (Narąb drewna bo chcę ogień rozpalić) reklamówka - epa resztki jedzenia - podnoski reumatyzm - rajmatyka, rejmatyka ręce - pazury np. Pokoż te niymyte pazury (pokaż te niumyte ręce) ręczne pranie - mochanie ręcznik - hantuch ręka - rynka, pazura rękawice z jednym palcem - makowy rękawice robocze - handszuły rękawiczki skórzane - glazyjki np. Pacz jake mom glazyjki (zobacz jakie mam rękawiczki) robaki - gonsiony, roboki, chroboki Robert (zdrobniale) - Bercik robić bez zastanowienia - wyrychlać sie robić coś - łonaczyć, onaczyć (słowo joker, stosowane na określenie każdej czynności) np. Nasz starzik kupiył taki dinks i nałonaczył nim stare radijko (nasz dziadek kupił takie coś i naprawił tym stare rayjko) robić masło - działać robić na drutach - sztrykować robić obiad - warzić robić podeszwy w butach - zolować robić zdjęcia - knipsować robić żniwa - żniwować robotnik - hajer rodzaj husty - hacka rodzaj spodni roboczych - cajgowe galoty rodzaj tynku zewnętrznego na domach - kracpuc rodzice - łojcowie, łojce rodzina - familijo rolnik - bamber Rom - Cygon rondel, rondelek - tygel, tyglik Rosja - Rusyjo Rosjanin - Rus rosół z makaronem - nudelzupa rower - koło np. Jeździsz na kole bez czimania? (jeździsz na rowerze bez trzymanki?) rozbieg - szwong rozbierać się - seblyc, seblykać np. Czamuś sie seblykła, przeca zima tukej? (dlaczego się rozebrałaś, przecież tutaj jest zimno) rozcieńczona kreda (kiedyś używana do malowania ścian i sufitów) - szlomkreda, szlomkryda rozcieńczyć - rozparchać rozcięcie - sznit np. Ale mosz sznit na pazurze (ale masz rozcięcie na ręce) rozcięcie w spódnicy - szlic rozdarty - roztargany rozdrabniać - dżiżdżyć np. aleś to podżiżdżył (ale to rozdrobniłeś) rozedrzeć - potargać, roztargać rozkładać się - gnić, zgnić np. ty kedy w tym pryku zgnijesz (ty kiedyś w tym łóżku się rozłożysz) rozmaity - roztomajty np. Mom roztomajte szekulady (mam rozmaite czekolady) rozmowy - klyty rozmyślać - rozpamiyntować rozpal - żarnij rozpalać ogień - hajcować, podhajcować np. podhajcuj ta fojerka (rozpal te ognisko) rozpalić - >słożić np. słoż ino łogyń w piecu (rozpal ogień w piecu) rozpieszczony - rozwiyzły, rozwieziony np. Ale te dziecka mocie rozwiyzłe! (ale te dzieci macie rozpieszczone) rozpocząć - chytać się, napoczonć, zaczonć np. Chytomy sie za robota! (rozpoczynamy pracę) rozpychać się - roztopiyrzać się rozrabiać - romplować rozrabiaka - zgłobnik, zgobnik rozregulowany, rozkręcony - rozlajerowany rozsypać - rozsuć rozwolnienie - durchfal róg - winkel, rog np. dej pozor na stoł tam je kant i rog (uważaj na stół, tam jest krawędź i róg) róg obfitości dla pierwszoklasisty - tyta rów - rant, krzikopa, przikopa np. Wpod łożyrok do krzikopy (wpadł pijak do rowu) również - aji Róża - Rołza różności - fizymatynta ruchliwe dziecko - lojfer rudy - ryszawy, ryży rumianek - kamelki rumienić się np. podczas pieczenia - bronocić rura - ruła, roła rura wydechowa - auspuch, auspuf rurociąg - lajtong rwać na kawałki - targać np. czamuś potargoł tyn heft (dlaczego porwałeś na kawałki zeszyt) Ryszard, Rysiek - Richat rzadki - rzodki rzeczy - manele rzodkiewka - radiska ruszać ustami - łomylać np. Ty yno wiecznie łomylosz (ty ciągle ruszasz ustami) rzec - rzyc np. coż ci moga rzyc? (co ci mogę rzec) rzeczywiście - richtig, rychtig, richtich, richtiś rzeknąć - rzyc rzeźnia - masarnia rzeźnik - masorz np. U masorza wiszom żerdzie łod nowości (u rzeźnika wiszą żeberka od nowości) rzodkiewka - radiska rzucać, rzucić - ciepać, ciepnonć np. Ciepnij bal! (rzuć piłkę) rzucać się - ciepać sie np. Budziorz ale ty sie ciepej na tyn bal (bramkarz, ale ty się rzucaj na tę piłkę) rzut karny - elwer np. Jak bydzie elwer to momy po szpilu (jak będzie rzut karny to przegramy meczu) SA-B-C-D-E-F-G-H-I-J-K-L-Ł-M-N-O-P-R-S-T-U-W-Y-Z sadzonka - ablyger, ablyjger sadzonki roślin - flance salceson - preswoszt np. Niy jydz tego preswosztu bo je tusty (nie jedz tego salcesonu bo jest tłusty) sałata zielona - szałot sałatka warzywna - szałot samochód - ałto samolot - fliger sandały - zandale sapać - fuczeć np. Czamu tak fuczysz? (dlaczego tak sapiesz?) schody - słodek, słodki schodzić - słazić, ślazować, złazić, zlazować schować - schronić, sroniać np. Niy domy rady wszyskigo posroniać (nie damy rady wszystkiego schować) schwytać - łapnonć senność - drzimota np. cosik mie drzimota biere (jakiś senny jestem) ser (nie twaróg) - kyjza, syr ser domowy z kminkiem - hałskyjza np. Hałskyjza nojlepij niy wonio! (ser z kminkiem najlepiej nie pachnie) ser pleśniowy - kyjza ciaciato serwatka - kapołka, kapałka siać - sioć np. Posiołach wczora trowa (posiałem wczoraj trawę) siatka - sak, epa, nec siąpi - siompi, sipi siedzenie (np. w rowerze, aucie)- zic np. Łod twardego zica boli mie rzić (od twardego siedzenia boli mnie dupa) sień - siyń sierp - kosok np. Niynabruszony kosok je o rzić rozczaś (nienaoszczony sierp jest nic nie wart) sierść - kudły sięgać, sięgnąć - siyngać, siyngnonć np. siyngnij po ta giskana (sięgnij po tę konewkę) sikać, sikanie - jscać, jscanie np. Jscać mi sie chce (chce mi się sikać) sikawka - sikowka silnik spalinowy, elektryczny - motor silny - festelny siniak - bolok siniak pod okiem (limo) - łojla, ojla siorpać - słepać sitko - cedzitko siusiać - pulać, lulać siusiak - pulok, lulok siusiak (wulgarnie) - ciul, ciulik skarpeta, skarpetka - fuzekla, zoka np. Kajś kupiył te fuzekle? (gdzie kupiłeś te skarpety?) skrzyczeć - spieronić skarżyć się - labiydzić, lamyncić skąpić - łaszczyć sie, cipić sie, chamić sie np. Niy cip sie ino dej trocha cześni (nie skąp tylko daj trochę czereśni) skąpiec, skąpy - cham, chamliwy sklep mięsny - masarnia, masorz np. U masorza jarzin niy dostaniesz (w sklepie mięsnym warzyw nie kupisz) skoczyć - fuknonć np. Łobocz jak fuknoł bez łokno (zobacz jak skoczył przez okno) skoczyć do kogoś - sodznonć skok do wody - ynta, yntka skoro - kyj skorodowany - zarościały, zaruściały skosztować - bajsnonć, bajsnij se, liznonć, dziubnonć np. liznij se tego loda (skosztuj tego loda) skrawek - łobrzinek skrzypce - krzipce skrzynia - kofer skrzynka - kastlik skrzyżowanie - krziżok skup złomu - ajza skupujący po domach królicze skórki - skorkorz skupujący stare rzeczy (w zamian dawał pieniądze, cukierki... ) - haderlok, szmaciorz skrzynka piwa - kista np. W kiście piwa je 20 flaszek! (w skrzynce jest 20 butelek piwa) skwar - hyc np. Ale dzisio hyc! (ale dziś skwar) skwarka, skwarki - szpyrka, szpyrki słaby - lichy np. ooo coś żeś dzisioj lichy (ooo coś dzisiaj jesteś słaby) słodka bułka - barches słodkości - maszkety słoik, słoiczek - krauza, krauzka np. Mosz dekel do tyj krauzy? (masz pokrywkę do tego słoika?) słoik po musztardzie (używany jako szklanka) - zymfciok słonina - szpyrka, szpek słoń - elefant słońce - klara np. ale dzisioj klara blynduje (ale dzisiaj słońce ślepi) smakosz - maszkeciorz smalec - fet np. Zjysz sznita z fetym? (zjesz kromkę ze smalcem?) smar - szmyra, towot smarkacz - pachoł, smark np. Kaj takigo pachoła byda na rynkach nosił (gdzie takiego smarkacza będę na rękach nosił) smarki z nosa - snople, ciompy smażone ziemniaki - bratkartofle smoczek - nupel smoła - tera smołować np. dach - terować smrodzić - kadzić smród - sztynks smutny - markotny np. Coś dzisio taki markotny? (Dlaczego dzisaj jesteś smutny) snopek - łociypka, ociypka sos - zołza sowa - ojla spacer - szpacyr, szpacer np. Hyjdla poć na szpacyr (Jadwiga chodź na spacer) spać - nynać, gnić np. Kaj mosz bajtla? Gnije! (gdzie masz dziecko? Śpi!) spadek - erplich np. Erplich po łojcach (spadek po rodzicach) spaść - slecieć specjalista - fachman, fachmon spić się - łożrać sie spinki do włosów (wsuwki) - szpangi spiżarka - komora np. Wciś ta kista do komory (włóż tę skrzynkę piwa do spiżarki) spodnie, spodenki - galoty, hołzy, galotki spodnie sztruksowe - manszestroki, manszestry, manszestrowe galoty spoglądać - podziwać się, lukać, luknonć np. Luknij na ta siksa! (spojrzyj na tę nastolatkę) spojrzeć - wejrzeć np. wejrzij sie w żdżadło (spójrz w lustro) sponiewierany - ściorany sposób - knif np. mom swoj knif jak to zrobić (mam swój sposób jak to zrobić) spotkać - trefić np. Jo cie jeszcze trefia (ja cię jeszcze spotkam) spotkać się - spiknonć sie spódnica - kecka np. Kożdo kecka je fajno! (każda spódnica jest ładna) spódnica plisowana, z zakładkami - plisynrok spódnica z fałdami - faltynrok spóźnić się - uniyskorzić sie sprężarka - luftplompa sprężyna, sprężynka - fedra, federka sprowadzić - skludzić, naskludzać spryciarz - miglanc sprzączka - kopla, halter sprzedać - skalić, opylić sprzedawca w budzie - budziorz sreberko np. z czekolady - pozłotko srebrny - śrebny, zilber srebrzanka - zilberbrołza, zilberbronza ssać - cyckać, muldać np. Co tam w gymbie cyckosz, szkloka? (co tam ssiesz? landrynkę?) stacja benzynowa - tanksztela, cpn stacja kolejowa - banhof stać - stoć stać się dziwakiem - ździwoczeć stajenka betlejemska, szopka - betlyjka stało się - po ptokach np. No i po ptokach (no i stało się) Stanisław - Stanik stare buty - charboły stare graty - klamory, lompy np. Wyciepnij te klamory! (wyrzuć te stare graty) stare ubrania - lonty stary - chańdowny stary podupadający blok - familok stary pojazd - drynda staw, stawek - stow, stowek, kaczok stoczyć się - skulać np. Skulołech sie z beszongu (stoczyłem się z nasypu kolejowego) stoisko - sztand np. na torgu je sztandow do pierona (na targowisku jest bardzo dużo stoisk) stokrotka - sierotka, gynsi pympek stolik nocny - nachtiszel, nachkastlik stolec - knut stołeczek (najczęściej stał w przedpokoju) - ryczka stopa - szłapa, szwaja stój - stoj stół roboczy, stół warsztatowy - falbanek strażak - fojerman stroić się - sztiglować sie strojnisia - damulka strój kąpielowy - badykostium stróż - wachtyrz strug - hebel strych - gora np. Stare szczewiki wyniyś na gora (stare buty wynieś na strych) strząsać popiół z papierosa - kipować np. kaj mi sam kipujesz na zol (gdzie mi tu strząsasz popiół na podłogę) strzelba - flinta strzelnica np. na odpuście - szisbuda strzęp - szczymp, strzymp stuknięty - piźniynty, piźniony soda oczyszczona - natron suchary, sucharki - cwibak sufit - gipsdeka, ordeka sukieneczka dla dziecka - hazuka, hazuczka suknia - klajd suszone owoce - pieczki, pieczorki sweter - cwiter, cwiterek sympatyczny urwis - buks syn - synek np. moj synek je lukaty (mój syn ma kręcone włosy) sypać - suć np. Niy suj pioskym po ślypiach (nie syp piaskiem po oczach) syty - pojedzony szacowny - zocny szacunek - zoca, zoc szafa - szrank np. We szranku mom same kecki (w szafie mam same spódnice) szafka - wertiko, szranczek szanowny - roztomiły szarogęsić się - roztopiyrzać się szarpanina - szarpaczka szczaw - babskie scochy szczekać - harwosić szczekanie - harwoszenie szczerbaty - szczyrbaty szczotka - byszta, beszta szczotka druciana - stalbyszta szczupak - szczupok, zymbok szczypiorek - sznitloch, sznitlok np. Prziniyś sznitloch z grincojga (przynieś szczypiorek z ogródka warzywnego) szeleścić - szuszczeć szelki - hołzyntregi, hołzyntregle szewc - szewiec szewskie kopyto - drajfus szklana wężownica (urządzenie potrzebne do robienia wina) - gyrglas, gerglas szklanka - glaska, szolka, szklonka szklanny - szklany szklarnia - glashaus szkodnik - paskuda szkoła - buda szkoła o obniżonych wymaganiach pedagogicznych, tzw. eska - yjzka, yjzyszula szkubanie pierza - łoszkubiny szlifierka - brusek szlifierka kątowa - kontowa szlifować - brusić szliśmy - szlimy szlochać - chyłkać szmacianka - bachroczek szmaciarz - haderlok szmata - hadra sznur - sznora sznurówka - szplotka szorstki - chropaty szosa - szosyjo szpak - szpok szpadel - ryl szpilka - szpyndlik szpital - lazaret, lazaryt szprychy - szprajchy sztruks - manszester sztuczka - kunsztik, knif np. Naucz mie tego knifa! (naucz mnie tej sztuczki) sztuczna szczęka - gibis, gybis, gyjbis np. Kaj mocie gybis starko? (gdzie macie sztuczną szczęke babciu?) sztućce - bysztek szturchnąć - pyrtnonć, sztuchnonć, żduchnonć sztygar - sztajger szufla np. do śniegu - szipa szukać - sznupać szukanie - hledani szuwary - bażoły szyb (winda w kopalni) - szola szybko - drap, drapko gipko, hned, hneda np. Leć tam inoś gipko (biegnij tam szybko) szybko iść / biec / jechać - gzuć, gnać np. Czamu gzujesz tak na kole? (dlaczego tak szybko jedziesz na rowerze?) szybko, z pośpiechem - wartko szybsze bicie serca - hercklekoty szydełkować - heklować szyja - chyrtoń, chyrdol szynka wędzona - wyndzonka szyny - glajzy szypułka - sztyngel ściągnąć - symnonć ściemni się - zaćmi sie, zećmi sie np. Gibnij sie z tom robotom bo sie zaro zećmi! (pospiesz się z tą pracą bo zaraz się ściemni) ścierka np. do podłogi - hadra ściskać - obłapiać śląski taniec ludowy - mietlorz śląskie kluski zwane też "czornymi" - tarte kloski Ślązacy - Hanysy Ślązak, Ślązaczka - Hanys, Ślonzok, Ślonzoczka śledzie - harynki śledzie opiekane - brateringi ślepa kiszka - blindar ślimak - ślimok śliniak, śliniaczek - laclik, lacliczek ślisko - gładko ślizgać się - kyłzać, kiołzać ślizgawka - kyłzawka, kiołzawka ślub - żyniaczka śmiać się, śmiech - hyrzać, chichrać sie, lachać sie, hyrzanie, hyrzo, rzać np. I coż hyrzosz? (i co się śmiejesz?) śmieć - abfal śmierć - śmiertka śmierdząca stopa - szwajsfus śmietana - śmietonka śmietnik - hasiok np. Za hasiokym je w pierony klamorow (za śmietnikiem jest bardzo dużo starych gratów) śniadanie - śniodanie śpieszyć się - gibać sie, uwijać sie środa - szczoda środek - mita, poszczodek, pojszczodek śruba - szroba śrubokręt - szraubincjer św. Antoni, figurka św. Antoniego - Antonik, Antoniczek świecić po oczach - blyndować święto - fajer świętować - fajrować świnia - świniok, wieprzek świnka morska - morszczok TA-B-C-D-E-F-G-H-I-J-K-L-Ł-M-N-O-P-R-S-T-U-W-Y-Z tabletka - pila tabliczka - tabula, tabulka np. Tabulka szekulady (tabliczka czekolady) taca - tablet taczka - kara np. W karze wieza malta (w taczce wiozę zaprawę murarską) tak - ja np. Ja, ja, a ciebie godać i godać (tak, tak, a tobie mówić i mówić) tak czy tak, tak czy inaczej - zowizo, zołwizo, zoł wi zoł np. Jo cie chyca zoł wi zoł! (ja cię schwytam, tak czy inaczej) takie coś, uniwersalne słowo zastępujące wiele rzeczowników - dinks np. We ałcie mi szczelył taki dinks (w samochodzie uległo uszkodzeniu takie coś) tak naprawdę - po prowdzie także - aji talerz, talerzyk - talyrz, talyrzik tam - hań, haj, hanej tani, tańszy - łacny, toni, tońszy tańczyć - tańcować tapczan - leżanka, szeslong tarcza zegarowa - cyferblat tarka do prania - waszbret targowisko - torg taśma izolacyjna - izolyjband tatuś - tacik, tatulek team lider - majster teatr - tyjater teczka na dokumenty - briftasza tego roku, tegoroczny - latoś, latosi np. Latosi nasypało fol śniega (tego roku napadało dużo śniegu) tektura - papyndekel tenisówki - tunszuły teraz - teroz, terozka, terazki, terozki Teresa - Ryjza termometr - goroncznik, fibermas teściowie - szwigrowie tęcza - danga, dynga tępy nóż - pitfok np. Takim pitfokym tomatow niy ukreja (Takim tępym nożem pomidorów nie pokroję) tęsknić - ckliwić sie tłum - prask tłumik wydechowy - auspuch, auspuf tłusty - masny, fetny, tusty tłuszcz - fet np. Łobocz wiela tu je fetu w tym tyglu (zobcz ile jest tłuszczu na tej patelni) toaleta - haziel, haźlik np. haziel je łod sranio a niy zwiedzanio (toaleta jest od robienia kupy a nie do zwiedzania) to coś, uniwersalne słowo - łone np. podej mi te łone (podaj mi to coś) toczyć - kulać to już koniec - po ptokach tonąć - bulknonć sie topić się (tonąć) - bulknonć sie topnieć - tajeć torba na dokumenty - briftasza torba na zakupy - siatka, sak, nec, epa torba podróżna - tasia, tasza, wandertasza torebka np. damska - taszka, tasiczka tornister - pukeltasza np. Dzisio te bajtle majom ciynczke pukeltasze (dziś te dzieci mają ciężkie tornistry) tort - dorta, torta tory kolejowe - glajzy trafić - cylnonć, trefić np. Trefiłeś do tego szynku? (trafiłeś do tego baru?) tramwaj - bana trapić - mierzić np. mierzi mie ta sprawa (trapi mnie ta sprawa) trawa - trowa trefl (kolor w kartach inaczej zwany jako: koniczyna, żołądź) - krojc trochę - trocha, konsek trochę czegoś - kapka, ciut, ciutka troszeczkę - teliczka, tyliczka trumna - truła truskawki - podzimki trzeba - cza, czeba np. Cza to zrobić i szlus (trzeba to zrobić i koniec) trzeć - trić np. i co tak tresz te ślypia (i co tak trzesz te oczy) trzepać - klupać np. weź inoś wyklupej tyn tepich (weź i wytrzep ten dywan) trzepaczka - kloper np. Jak wezna kloper to nachytosz po rzici! (jak wezmę trzepaczkę to dostaniesz po dupie) trzepak - klopsztanga np. Niy skokej po klopsztandze bo prasniesz na łeb (nie skacz po trzepaku bo upadniesz na głowę) trzmiel - ćmiyl trzonek np. do łopaty, siekierki, młotka - sztyl trzymać - dzierżyć, czimać tucznik - kormik tulipan - tulpa tu, tutaj - sam, tukej np. Poć sam inoś (chodź tu tylko) turlać - kulać twarz - gymba, pysk, paplok np. Czamu mosz tyn pysk taki pokrziwiony (dlaczego masz taką pokrzywioną twarz) tygel - patelnia tyle - tela, tyla np. A tylach ci godoł, dej pozor (a tyle ci mówiłem, uważaj) tylko - jyny, jynym tylko - ino, yno, yny np. Ino mi niy godej że nimosz pijyndzy (tylko mi nie mów że nie masz pieniędzy) tylni, tylny - zadni np. Łobocz, te ałto mo zadni napynd (zobacz ten samochód ma tylny napęd) tył - zadek tyłek - rzić, zadek np. Nakopia mu do rzici! (nakopię mu do tyłka) tyłem - zadkym tynk - puc tynkować - pucować tytoń - tabaka tytoń do wąchania, do nosa - sznuptabaka UA-B-C-D-E-F-G-H-I-J-K-L-Ł-M-N-O-P-R-S-T-U-W-Y-Z ubaw - checa ubiegły rok - łoński rok np. Łońskigo roku było lepi (w ubiegłym roku było lepiej) ubierać obuwie - obuwać ubierać się - łoblykać sie ubierać się odświętnie - glancować ubijać - sztamfować ubijak - sztamfer np. Dej no sztamfer bo byda kartofle sztamfować (Daj ubijak bo będę ubijać ziemniaki) ubikacja - haziel, haźlik, srocz np. dżisto sie w haźlu (bąki się puszcza w ubikacji) ubrania - łachy, ciuchy, łoblyczki, oblyczki, obleczynie np. Te stare łachy zarozki do hasioka (te stare ubrania od razu do śmietnika) ubranie - łobleczynie ubranie ochronne - mantelszyrca ubranie robocze - arbaj, arbajt, arbajtancug, arbazancug ubrany - łobleczony np. Je żeś już łobleczony? (Jesteś już ubrany?) ubrudzone usta - sznupok ubrudzony - łobdrzistany, upaprany, usznupany np. Coś taki łobdrzistany, kiyłznołeś sie? (czemu jesteś taki ubrudzony, poślizgnąłeś się?) uchwyt - hynkel, hyngel np. Urwoł mi sie hynkel z taszy (urwał mi się uchwyt z torby) uciąć się - urżnonć sie np. Krołech markewka ich sie urżnoł (kroiłem marchewkę i się uciąłem) uciekać - pitać, citać np. Pitej bo ida z gorkim (uciekaj bo idę z gorącym) uciec - wyparzić skąd, citnonć, pitnonć uczeń - szkolok, szkolorz uda, udka - kita, kitka udać, udało się - gliknonć, glikło sie np. Ale ci się glikło, jak ślepyj kurze ziorko (ale ci się udało, jak ślepej kurze ziarnko) udający głupka - paciulok, paciuloń udało się - darzić sie, darzyć sie uderzać - klupać, klekotać uderzenie - fanga np. Dej sie pozor, bo dostaniesz fanga bez pysk (uważaj bo dostaniesz w twarz) uderzenie w policzek - faca uderzyć - gichnonć, rypnonć, piznonć, chlasnonć, maznonć, prasnonć, rombnonć, rzaznonć np. Jak cie zaro mazna to łoboczysz (jak cię za chwilę uderzę to zobaczysz) uderzyć się - ciulnonć sie, prasnonć sie, chachnonć sie np. Alech sie chachnoł! (ale się uderzyłem) uderzyło - pizło np. Jak na kościele piźnie dwanoście, to farorz łobiod zaczyno. udko np. kurczaka - kitko ugotować - uwarzić np. Leca do dom bo musza łobiod uwarzić (biegnę do domu, bo muszę obiad ugotować) ugryzienie np. czegoś lub kogoś - bajs np. Twoj pies mie bajsnoł w rzić (twój pies mnie ugryzł w tyłek) ugryźć - bajsnonć, charnonć np. Chcesz sie bajsnonć chleba z fetym? (chcesz ugryźć chleba ze smalcem?) ujadać - harwosić ujadanie - harwoszenie ukłuć - bodnonć, żgnonć ukraść coś - zwyndzić, podwyndzić ukroić, uciąć - ukroć np. Ukrejesz mi konsek wosztu? (ukroisz mi kawałek kiełbasy?) ukruj, ukroić, uciąć - upajtni, upajtnonć umie, umieć - poradzi, poradzić umiejętność robienia czegoś - grajfka np. Łona mo grajfka do sztrykowanio (ona potrafi robić na drutach) umówić sie - zgodać sie umrzeć - kipnonć, kopyrtnonć, kopnonć w kalyndorz, świtnonć upadek - ynta, yntka np. Jak szczelisz na tym kole ynta, to bydziesz beczoł (jak się przewrócisz na rowerze to będziesz płakał) upał - hyc np. dzisioj momy pieronowy hyc! (dziś mamy duży upał) uparciuch - popsznioł np. Czamu popszniole niy jysz tyj zupy? (dlaczego uparciuchu nie jesz zupy?) upaść - liznonć, prasnonć np. Niy siadej na tym zydlu bo możesz liznonć (nie siadaj na tym stołku bo możesz upaść) upilnować - uwachować upiór - bebok upominać się - szprajcnonć sie, szprajcować sie urodziny - geburstag, gyburstag uprawiać pole - łobrobiać np. Bamber sztyjc łobrobio (rolnik ciągle uprawia pole) urwis - honcfot, rojber urządzenie do zakładania i zdejmowania butów - sebuwacz usiąść - siednonć, siupnonć, siupnyć usłyszeć - posłyszeć usta - gymba, mamlok ustawić - nastalować, nasztalować np. Nasztaluj mi tyn zygor (ustaw mi ten zegar) usiąść - zicnonć np. Zicnij sie, zrobia ci tyju (usiądź sobie, zrobie ci herbaty) utopić się (tonąć) - bulknonć sie uważać - dować pozor np. Dej sie pozor na tego synka! (uważaj na tego chłopaka) uważaj sobie - doczkej np. Doczkej, doczkej, zaro cie chyca! ((uważaj sobie bo zaraz cie złapię) WA-B-C-D-E-F-G-H-I-J-K-L-Ł-M-N-O-P-R-S-T-U-W-Y-Z walcować - kulać walec - walca Walenty - Walek walet (w grach karcianych) - dupek walizka - kofer wałek do ciasta - nudelkula wanna do kąpieli - badywanna wariactwo - mieć ała! np. Ty mosz ała na boloku (jesteś zwariowany, zwariowałeś) wariat - miechym piźniony, waryjot, warjot, piźniynty wariatka - ojla np. Chyba za tako ojla sie niy wydosz? (chyba nie ożenisz się z taką wariatką?) wariować - dziwoczyć, wyrobiać np. Bajtle przestońcie wyrobiać (dzieci przestańcie wariować) warkot silnika - klank np. jaki tyn mustang mo piykny klank (jaki ten mustang ma piękny warkot silnika) warzywa - gymizy, zielina wazon - blomwaza ważny - zocny wąchać - woniać np. Woniołeś tyn parfin? (wąchałeś ten perfum?) wąchanie - wonianie wąs - fons wąsiska, wąsy - fusiska wątrobianka - lyjberwoszt, lyberwoszt, leberwuszt, lyberka wbiec - wparzić, wparzyć wciągać smarki - pociongać np. Niy pociongej yno sie wysnoplej (nie wciągaj smarków tylko się wysmarkaj) w ciągu dnia - bez dziyń, za jasnoka, po widoku w ciagu tygodnia - bez tydziyń np. Bez tydziyń ni mom czasu (w ciągu tygodnia nie mam czasu) wcześniej - zawczasu wdowa, wdowiec - gdowa, gdowiec w dzieciństwie - za bajtla w dzień powszedni - na beztydziyń np. Na beztydziyń do roboty łaża piechty (w dzień powszedni chodzę do pracy pieszo) według - wedle wejść nagle - wparzić, wparzyć welon - szlajer wełna - cwist weranda - lauba wesele - weseli wesoły - pocieszny we wercie - w rzeczywistości weź - na! np. Na! szekulada (weź czekoladę) weźcie! - nańcie! np. Nańcie starziku, zjydzcie sie bombona! (weźcie dziadku, zjedzcie sobie cukierka) wędrówka - wander wędrowiec - wandrus wędzarnia - wyndzok wędzić - smyndzić wędzone mięso - wyndzonka węgiel - wongel, wongle np. Dociepej wonglo do pieca (dorzuć węgla do pieca) węgierski - uherski węglarka - konkastla, kołkastla węszyć - niuchać wiadro - ajmer, ajmro, kibel, kiblik wiatrołap - lauba widelec - widełka, widełki np. Niy lotej z widełkom (nie biegaj z widelcem) wideo - vidyjo, widyjo wieczko - deklik wieczne pióro - filok, filer wieje - ciongnie np. Zawiyrej dźwiyrza bo ciongnie po gyrach! (zamykaj drzwi bo wieje po nogach) wieko - dekel np. Dej no dekel z tyj faski (daj wieko z tej beczki) wielbłąd - kamela np. Kamela mo dwa pukle! (wielbłąd ma dwa garby) wiele - kiela wielka łopata w kształcie serca - hercowa np. Hercowom to sie nabakosz! (łopatą sercówką się napracujesz) wielka tłusta mucha - masara wielki - srogi np. jutro bydzie srogi mroz (jutro będzie wielki mróz) wielkie krzaki - krze wieprzek - kormik wieszak na ubrania - bigel wieś - dziedzina wieśniak - pampoń wietrzyć - luftować wiewiórka - wywiorka więzienie - hareszt, hereszt wigilia - wilijo wigilijna moczka - bryja wigilijne śląskie danie z bakalii, piernika ... - moczka wikary - kapelonek np. Widziałaś nowego kapelonka? (widziałaś nowego wikarego?) Wiktoria - Wichta wilgotny - wilgły Wilhelm - Wiluś, Wilym Wincenty - Wincynt winda w kopalni - szola wino owocowe - jabczok wiosna - jor wisi, wisieć - dyndo, dyndać np. łobocz tam coś dyndo (zobacz tam coś wisi) wisząca szafka kuchenna (na przyprawy, filiżanki itp.) - roma wizjer "judasz" w drzwiach - kuklok wkładać - wrażować, wsadzać np. Wsadź yno gorzoła do lodowki (włóż wódkę do lodówki) wkładka do kanapki - podwójnej kromki chleba np. plasterek sera lub kiełbasy - bajlaga w końcu - no entlich wkrótce - hned, hneda np. Hneda bydzie jor (wkrótce będzie wiosna) wlać - wloć wlec - smyczyć wlew do kanalizacji - gulik własne gospodarstwo - dziedzina właśnie - dyć włącznik np. światła, prądu - szalter Włoch - Italok włosy - kudły np. Jak cie łapna to ci wytargom wszyske kudły (jak cię złapię to ci wyrwe wszystkie włosy) włosy (przerzodzone) - szkuty włożyć - wrazić włóczka do cerowania - cwist włóczyć się - szlajać sie, smykać się wnętrzności - bebechy w niedługim czasie - hned, hneda wnieść - wtargać np. wtargomy to na wiyrch i fajrant (wniesiemy to na górę i koniec) woda mineralna - zelter woda po kluskach - kloszczonka woda sodowa - zelter wodnik, wodny duszek - utopek, utoplec wolne - fajrant np. Dzisio fajrant (dzisiaj wolne) wołanie gęsi - liwa, liwa, liwa... wołanie na kaczki - taś, taś, taś... wołanie na kozę - cig, cig, ciga... wołanie na kury - cip, cip, cip... wołowina - owiynzina woreczek - bojtel worek - miech np. Bier miech i ciś po kartofle (Weź worek i idź po ziemniaki) worek mosznowy - miech wódka - gorzoła, gorzołka, halba wóz - fora wóz z drewnianymi kołami o żelaznych obręczach - rafiok wóz z dużymi gumowymi kołami, inaczej monster truck - baloniok woźnica - formon np. "Formońskie" komendy do konia: wio (ruszaj), prr (stój), heta (w prawo), cichi (w lewo), curik (do tyłu) wpłynąć na zmianę zdania - przekabacić np. Przekabaciyli go i poszoł na bigel (przekonali go i poszedł na dyskotekę) w południe - bez połednie w przedwojennej Polsce (1918-1939) - za staryj Polski, za niyboszczki Polski w przyszłym roku - na bezrok wrotki - rolszuły wróbel - cilip, ciambel, dziambel, ciompel wrzask - ryk wrzód - bolok wrzucić - wciepnonć, wciepnyć, wciepać w sam raz - gynał, ganc gynał wspominać - rozpamiyntować wspominki za zmarłych - zalycki wspornik - gysztel np. tyn gysztel z antyny ci zarościoł (ten wspornik z anteny ci zardzewiał) wspólnie - do kupy wstać - stanyć wstawić się - stawić sie np. mosz sie stawić u majstra (masz się wstawić do przełożonego) wstążka - szlajfa, szlajfka wstępnie złączyć lub pospawać - heftnonć np. Terozki to ino heftnij (teraz to tylko wstępnie połącz) wstrętna gęba - larwa wstrętny - łoszkliwy np. Łoszkliwo taśka (wstrętna kaczyca) wstrętne - łoszkliwe wstrząsnąć - poszelontać wstyd - gańba np. To bydzie gańba na cołko wieś! (to będzie wstyd na całą wieś) wsuwki do włosów - szpangi wsypać - wsuć wszystko - wszycko, wszysko wścibski - wrazidlaty, wrazidlok wtrącać się - ryć się wtyczka do prądu - szteker w tygodniu - na beztydziyń np. Na beztydziyń łaża piechty (w tygodniu chodzę pieszo) w tym roku - latoś, latosi np. Latoś pojadymy do Rajchu (w tym roku pojedziemy do Niemiec) wokół - wele np. łazi wele stoła jak smrod po gaciach (chodzi wokół stołu jak smród po spodniach) wujek - uja, ujek wujek - ujec wybiec - wyparzić skond wybiło - pizło np. Pizło dwanoście, cza iś porzykać (wybiła 12, trzeba iść się pomodlić) wycelować - cylnonć wychodzić - wylazować, wyłazić wyciągnąć coś np. ciężkiego lub z trudem - wysmyczyć wycieki z nosa - ciompy wycieraczka wejściowa - trit wyczyszczony - wyglancowany, wypucowany wydaje się - zdo sie np. Zdało sie że niy szczimia (wydawało się że nie wytrzymię) wydrapany - wyszkyrtany wydziwiać - cudować, wynokwiać, wyrobiać np. Synek niy wynokwiej (Synu nie wydziwiaj) wygadać - wypaplać wygadywać bzdury - fulać np. fulosz byle co! (wygadujesz różne bzdury) wyjejść - wyżrać np. dyć tyn pies mu to wyżere (przecież ten pies mu to wyje) wyjść za mąż - wydać sie, wydować sie np. Moja cera je już wydano (moja córka już wyszła za mąż) wykąpać się - okompać sie wykłócać się - szprajcnonć sie, szprajcować sie wykombinować - wysztudiyrować wykonać - zmajstrować wykorzystać - wycyckać, wyhuśtać wylizywać - wylizować wymachiwać nogami - diobła huśtać wymiono np. od krowy - wymionczko wymiotywać - zwrocać, żigać, np. nojprzod sie nażar a potym wszystko zwrociył (najpierw się najadł a później zwymiotował) wymyślać - wynokwiać wymyślić coś - wysztudiyrować wynieść coś np. ciężkiego lub z trudem - wysmyczyć wynocha - rałs wyobrażać - forsztelować wypalił, wypaliło (np. kwas, jakaś substancja, nie ogień) - wyżar, wyżarło np. dyć tyn kwas ci dziura wyżere (przecież ten kwas ci dziurę wypali) wypić - wydojić, łobalić, wyduldać, wysłepać np. Łobalili cyntla i byli naprani (wypili małą butelkę wódki i byli pijani) wypić łapczywie - wyżłopać, wyżrać np. Aleś tyn tyj wyżar (ale szybko wypiłeś tą herbatę) wypłata - geltag np. Udołeś cołki geltag? (Wydałeś całą wypłatę?) wyprowadzić - wykludzić wyregulować - nastalować, nasztalować np. nasztaluj tam jako fala (ustaw jakąś falę radiową) wyrostek - pachoł wyrwać - wytargać np. byłech u zymboka wytargać zymba (byłem u dentysty wyrwać zęba) wyrzucić - wyciepnonć, wyciepać wyrzucać - wyciepować, wyciepywać wysikać się - wyjscać sie wysoki połysk - glanc np. Wypucuj to na glanc! (wyczyść to na wysoki połysk!) wyssać - wycyckać wystarczająco - za tela, za tyla np. Doloć ci zołzy? Niy mom za tyla (dolać ci sosu? Nie mam wystarczająco) wystarczy - styknie wystraszony - wylynkany wystroić się - galować sie wystrojony - wysztiglowany wyszkrobać, wyszkrobany - wyszkyrtać, wyszkyrtany wytrwać - łobstoć, obstoć wytrych - szpyrhok wytrzepać - wyklupać wytrzymać, wytrwać - łobstoć np. Jak tyn kwiotek łobstoi do jorzi to bydzie cud (jak ten kwiat wytrwa do wiosny to będzie cud) wytwórcy grzebieni - grzebiyniorze wytwórcy świec - świyczkorze wywęszyć - wyniuchać wywlec np. coś lub kogoś - wysmyczyć np. Cza go wysmyczyć ze szynku (trzeba go wywlec z baru) wywracać - kipować np. Poć kipnymy tyn szrank na bok (chodź wywrócimy tę szafę na bok) wziąć - chycić np. Chyciłech sikyra ich pociupoł te asty (wziąłem siekierę i porąbałem te konary drzewa) wziąć łyk - szluchnonć sie np. Na szluchnij sie kawy (masz weź sobie łyk kawy) wzór - sznit ZA-B-C-D-E-F-G-H-I-J-K-L-Ł-M-N-O-P-R-S-T-U-W-Y-Z zabawa np. dyskoteka, potańcówka - bigel zabawa, zabawy - graczki zabawa dziecięca - klipa zabawa dziecięca "w rapsa" - raps zabawny - pocieszny zabierz sobie - na! np. Mom tych bombonow cołko szufloda, na! (mam tych cukierków całą szufladę, zabierz sobie) zabrakło - chybło zabrudzony - zababrany zacerować - posztopować np. Musza sie fuzekle posztopować (muszę sobie skarpety zacerować) zachcianka - zachciołka zachłanny - przepadzity, łapczywy np. Niy być taki przepadzity, przeca dwie żymły ci styknom (nie bądź taki zachłanny, przecież 2 bułki ci starczą) zachorować - zachorzeć zachrypnięty - zachrapociały, zachrypniynty zachwycać się - dziwać, dziwować sie zaciągać się, zaciągnąć się np. dymem z papierosa - sztachać sie, sztachnonć sie np. Mom łostatnio cygareta, na! sztachnij sie (mam ostatniego papierosa, zaciągnij się) zaciągnąć - zasmyczyć zaciść - zacisnonć zacnie - zocnie zacofany - po zadku zaczekać - doczkać, poczkać zaczekał - doczkoł, poczkoł zaczepiać - napasztować zacząć, zaczął - zaczonć, zaczon zaczniemy - zacznymy zaczynać - poczynać np. poczynała go nerwować (zaczynała go złościć) zadaszenie - lauba za dnia - za jasnoka, po widoku, bez dziyń zadowolony, zadowolona, zadowoleni - rod, rada, radzi np. Starko bydziecie radzi jak wom łokna pomyja? (babciu będziecie zadowoleni jak wam okna umyję?) za dużo - za tela, za tyla np. Tych kwiotkow mom za tyla (tych kwiatów mam za dużo) zafastrygować coś - heftnonć np. heftnij mi tyn knefel (zafastryguj mi ten guzik) zaglądać - kukać, filować np. Coż tak filujesz bez to łokno? (Co tak zaglądasz przez to okno) zając - hazok, mycek, zajonc zajść - zonś, zonść np. Zonda do sklepu i kupia szałot (zajdę do sklepu i kupię sałatę) zajść gdzieś - zonś kaj, zonść kaj, zakulać sie np. Nim sie zakulomy to sie zećmi (Zanim zajdziemy to zapadnie zmrok) za jednym razem - ciyngym, za jednym szlagym zakatarzony, z obfitym katarem - uciompany, usnoplany zakładać obuwie - obuwać zakładka - omszlag zakładka, zakładki na materiale - zogibka, zogibki zakład o coś - weta zakonnica - klosztorno panna zakończenie pewnego etapu robót - glajcha zakres częstotliwości - fala np. Ustow sie 95,5 na tyj fali piyknie grajom (ustaw sobie zakres 95,5, na tej częstotliwości ładnie grają) zakręt - winkel np. dej sie pozor na tym winklu (uważaj na tym zarkęcie) zalecać się - galancić sie, zolycić zalotnik - zolytnik, galan zaloty - zolyty np. Kaj sie szlajosz? byłech na zolytach (gdzie się włóczysz? Byłem na randce) załadowany - nabity np. dej pozor bo ta giwera je nabito (uważaj, bo ta strzelba jest załadowana) załatwić coś komuś - spaczeć np. Spacz mi tako luftbiksa (załatw mi taką wiatrówkę) załącznik np. prądu, światła - szalter założyć sie, założymy się - wetnonć sie, wetnymy sie zamawiać - sztalować zamawiam, zaklepywanka podczas zabawy - erlyjz zamążpójście - żyniaczka zamek błyskawiczny - rajfeszlos np. Zamias knefli w galotach mom rajfeszlos (zamiast guzików mam w spodniach zamek błyskawiczny) zamężna - wydano np. Berbla je już wydano (Basia jest już zamężna) zamiast "Dzień dobry" lub "Niech będzie pochwalony" - Szczynść Boże zamiatać - śmiotać, śmiatać zamiecie - zumiynta, zamynta zamienić się - ciupnonć sie np. Ciupnymy sie szczewikami? (zamienimy się butami?) zamieść - śmiyś zamknąć interes - plajtnonć zamknięty - zawrzity, zawarty zamówić - łobsztalować zamszowy - zamtowy zaniedbany - schacharzony, zagiżdżony za niedługo - hned, hneda zanieść - zasmyczyć, zataszczyć zanim będzie zmierzch - po widoku zanudzać - smyncić np. Ale smyncisz (ale zanudzasz) zaoszczędzić - naszporować, uszporować zapach - woń np. co tak wonio? (co tak pachnie?) zapadnie zmierzch / zmrok - zećmi sie zapalniczka - fojercojg zapal światło - żarnij zapałki - sztrachecle, sztrajchecle za Panny - za panna zapas - forant, ibrich zapinka - halter zaplanować - obcyrklować, łobsztalować np. Musza ino łobsztalować keryndy pojada (Muszę tylko zaplanować, którędy pojadę) zapłacić - zabulić np. Za koło zabuliłech kupa pijyndzy (za rower zapłaciłem dużo pieniędzy) zapłakany - uślimtany zaprawa murarska - malta np. Pitać bo wieza malta w karze (uciekać bo wiozę zaprawę w taczce) zaprzeć się - zaprić sie, zaprzić sie zapukać - zaklupać np. Zaklupej na łokno (zapukaj na okno) zaraz - zaroz, zarozki zardzewiały - zarościały, zaruściały zarezerwować - łobsztalować zaręczyny - namowiny zarobek - geltag za rok - na bezrok zarozumiała dziewczyna - aska zarzucić - zaciepnonć zasiany - zasioty, zasiony zasłona - bok, boki zasłona (np. prysznicowa, w drzwiach)- forhang zasypać, zasypany - zasuć, zasuty zaśmiać się - lachać sie, lachnonć się, zahyrzać, zachichrać sie zaświecić - łoświycić zatem - bestoż, bezto, beztoż zatrzask zamiast guzika w ubraniu - drukknefel zatrzymać - zasztopować zatrzymać się - stoń np. stoń inoś sam (zatrzymaj tylko tutaj) zatrzymaj się - stoj np. stoj inoś coś ci powiym (zatrzymaj się coś ci powiem) zatrzymywać - sztopować zaturlać - zakulać zawalić sprawę - zmaścić np. Aleś to zmaściył (ale zawaliłeś sprawę) zawał - herszlag zawlec - zasmyczyć zawód - fach zawsze - dycki, zowdy np. zowdy bez zima je zima (zawsze zimą jest zimno) zazdrościć - zowiścić np. Niykerzy nom zowiszczom, że tera sie momy lepi (niektórzy nam zazdroszczą, że mamy się teraz lepiej) zazdrosny - zowistny ząb - zymb, zomb zbankrutować - plajtnonć zbierać - ściybać, ściubać zbieracz szmat - haderlok, szmaciorz zbieracze węgla na hałdach - hołdziorze zboże - łobiyle, łobiyli zbrudzić - ściorać, zmarasić zbrudzony - ściorany, zmaraszony zburzyć - zbulić zdjąć - symnonć np. symnij mi to inoś, bo niy siyngom (zdejmij mi to tylko bo nie dosięgam) zdejmować - syjmować zdejmować obuwie - sebuć, sebuwać np. Sebuwej szczewiki bo namarasisz (zdejmuj buty bo nabrudzisz) zdjęcie - fotografka zdoła, zdołać - poradzi, poradzić zdrzemnąć się - kimnonć sie z drzewa - drzewiany z dużymi piersiami - cycato zegar, zegarek - zygor, wajzel zejdź - zlyź, slyź zejdź mi z oczu - pacz sie stracić zejść - ślyść, zlyź, slyź ze mnie - symie np. Czamu sie symie chichrosz? (dlaczego się ze mnie śmiejesz?) zepsuć - zpipczyć ze szkła - szklany zeszyt - heft ze względu na - skiż np. Skiż ciebie warza tomacionka (ze względu na ciebie gotuję pomidorówkę) zezować - świdrzyć zezowaty - świdraty zgadywać - zgadować zgłosić - przigłosić zgniły - zgnity, zgniyły zgoda - pozwolyństwo zgodzić się - dać pozwolyństwo zgorszenie - łostuda zgrabny - wyzgerny zgrywający głupka - paciulok, paciuloń zgryźliwy - zmierzły zgryźliwy człowiek - stary purt zielona żaba - griner ziemniak, ziemniaki - ziymiok, ziymioki ziemniak, ziemniaki - kartofel, kartofle ziemniak do sadzenia - sadzok zimą - bez zima zimno - ziomb, piździ np. piździ jak w keleckim (takie powiedzenie) (zimno jak na kielecczyźnie) zjawa - śmiertka zjechać - sjechać zjeść - pojejś np. moj synek je rod jak se dobrze pojy (mój syn jest zadowolony jak sobie dobrze zje) zjeżdżalnia np. na basenie lub placu zabaw - ruzbana z kręconymi włosami - lukaty np. Dyć synek łod Alojza je lukaty (przecież syn od Alojzego ma kręcony włosy) zlew - ausgus np. Łodcedź te kartofle do ausgusa! (odcedź ziemniaki do zlewu) zła kobieta - motyka złapać - chycić, capnonć np. Bo cie chyca za łeb (Bo cię złapię za głowę) złapać "gumę / kapcia" - chycić pana złe dziecko - bachor złocień ogrodowy - dombek złodziej - kradziok złomowisko - ajza złościć się - jargać sie, nerwować sie złośnica - ojla np. Z tyj cery to je ojla (z tej córki to jest złośnica) złotówka - złociok, złotek, zitek złożyć - słożić np. słoż ino łogyń w piecu (złoż ogień w piecu inaczej rozpal ogień) zmielony - zemlyty, zemlony zmierzch - ćmi sie zmieść - śmiyś zmiotka - śmiatek, śmiotka zmoczony - stoplany zmrok - ćmi sie zmykaj - pacz sie stracić zmyślać - fulać np. Fulosz jak w bojkach Ezopa (zmyślasz jak w bajkach Ezopa) zmywać - pomywać np. Dzisio ty pomyjesz gary (dziś ty pozmywasz naczynia) znaleźć - znojść, znonś zniszczony dom wielorodzinny - familok znowu, znów - juzaś, zaś zniewieściały mężczyzna - lelek, leloń z nimi - ś nimi, s nimi zniszczony - schacharzony zobaczyć - badnonć, wejrzeć np. Badnij yno co robiom te bajtle (zobacz tylko co robią dzieci) z powodu - skuli, skiż np. Skuli kecki była haja (z powodu sukienki była awantura) z powrotem - nazot np. Chcesz nazot ta epa? (chcesz z powrotem tę siatkę?) zobaczyć, zobacz - łoboczyć, łobocz np. łobocz yno tyn heft (zobacz ten zeszyt) zorientować się - kapnonć sie np. Kapnołeś sie że nimosz bajtlika? (zorientowałeś się że nie masz portfela?) zostawić - łostawić zrobić - zmajstrować zrobić awanturę - nazdać np. Nazdołech babie we sklepie (zrobiłem awanturę kobiecie w sklepie) zrobić błąd - chachnonć sie, ciulnonć sie zrobić fikołka - kopyrtnonć np. dej pozor bo zaro sie kopyrtniesz (uważaj bo zaraz zrobisz fikołka) zrobić kupę w spodnie - zesmolić sie zrobione - fertich, fertig, fertichś np. No i fertich (no i zrobione) zrozumieć - spokopić, być w doma np. niy poradza tego spokopić (nie potrafię tego zrozumieć) zrozumieć coś - kapnonć coś, erbnyć, erbnonć np. Kapnołeś co z tego? (zrozumiałeś coś z tego?) zrzucić - sfalić, ściepnonć zszedł - sloz, zloz z tego powodu - bezto, beztoż, bestoż z tyłu - na zadku, ze zadku zupa fasolowa - fasolowa zupa grochowa - grochowa, grochowka zupa mleczna (np. zatrzepana mąką krupczatką) - melka, mylka, mylzupa zupa na zakwaszonej mące z ziemniakami - żur zupa regeneracyjna np. dawana na kopalni - flaps zupa: rosół z makaronem - nudelzupa zupa z: wody, chleba i przypraw - wodzionka zupa zacierka - ściyrka zupa ziemniaczana - kartoflonka zupa z konopiii - siemiyniotka zupełny - cołki, blank np. Tyś chyba blank łogup! (ty chyba zupełnie oszalałeś) zwariować - dostać do gowy, ździwoczeć zwariowany - pofyrtany zwarzyć mleko - skopyrlić zwerbowany na Śląsk do pracy - werbus zwierzyna domowa - gadzina zwolnienie lekarskie L4 - rewiyr zwracać - zwrocać zwracać się do kogoś w drugiej osobie liczby mnogiej - za dwoje np. Kaj idziecie? (Gdzie Pani/Pan idzie?) zwracać się do kogoś w trzeciej osobie liczby mnogiej - za troje np. Kaj łoni idom? (Gdzie Pani/Pan idzie?) zwyczajny - ańfachowy zwymiotować - sfrocić, sfrocać Zygmunt - Ziga, Ziguś żaba - rapitołza żaden - żodyn np. Kere koło bieresz? żodne, ida piechty (który rower bierzesz? żaden, idę pieszo) żakiet - jakla, jakelka np. Łoblykej jakla i cisnymy na cug (ubieraj żakiet i idziemy na pociąg) żal - żol żarówka - byrna żart - wic, szpas żarty - błozny np. robić kogoś za błozna (żartować z kogoś) żartować - błoznować żartować z kogoś - robić za błozna np. Niy robcie nos za błozny! (nie żartujcie sobie z nas) że - iże, aże żeberka - żerdzie np. żerdzie w hajcongu (żeberka w kaloryferze) żebrać - chodzić po fechcie żebrak - żebrok żebranina, żebranie - żebry żeby - coby żelazko - żelozko, żylozko, biglonzko, biglołzko żelazny piec - żeleźniok żołędzie dębu - dambionka, dymbionka żołnierz - wojok żona - moja, baba żonaty - żyniaty żuć - mamlać, łomylać np. Co tam łomylosz? (co żujesz?) żyłka wędkarska - fizyna żyrandol - kronlojter żytni - rzany, rzanny, rżanny, reżny żyto - reż źle wychowany - rozwiyzły, rozwieziony np. Ale te dziecka mocie rozwiyzłe! (ale te dzieci macie żle wychowane) Wiela je godzin? Gwara śląska zachowała charakterystyczne zwroty dotyczące liczenia czasu, poznawania na zegarze i pytania o godzinę. Tak więc o godzinę pyta się: "wiela godzin?", "wiela je godzin?", "wiela je?", "dej tam yno pozor na zygor!", "luknij, wiela tam je na kościele?", "wiela tam stoi?", "poradzicie mi pedzieć wiela je godzin" i wiele innych form. Natomiast mówiąc która jest godzina, odpowiada się "pizło łoziym", "połednie", "poł jednyj", "ćwierć na trzecio", "sztyry", "trzi ćwierci na trzecio". Owa "ćwierć" lub "sztwierć" to oczywiście "kwadrans". Należy też powiedzieć, że mówiąc która jest godzina, raczej nie używa się słowa "godzina" lecz tylko liczebnik. Słowa tego używa się natomiast przy określaniu czasu trwania jakiejś czynności, np. "To była dugo mszo, godzina a poł" albo "Moja szychta to łoziym godzin." Natomiast starsi ludzie, którzy chodzili jeszcze do szkoły niemieckiej czasami "niy poradziyli po polsku pedzieć wiela je godzin" choć "poznali na zogorze". Nikt ich bowiem tego nie nauczył. Śląskie czechizmy Czy wiesz co to takiego? Są to takie słowa ze śląskiej mowy, które pochodzą z języka czeskiego. A tych czechizmów jest u nas bardzo dużo. Np: babowka, bachraty, beblanie, bezmała, brusić, cesta, dej pozor, galan, gorko, graczki, hacka, haderlok, hadra, hasiok, hned, hruby, husi lub hansi, kapry, kartacz, łożarty, mamlas, owiynzina, przoć, rzić, skurzica, strom, swaczyna, topić i wiele innych. Prawa Autorskie W związku z bezprawnym wykorzystywaniem zamieszczonego tu słownika przez autorów innych stron, przypominam że zamieszczone tu informacje podlegają prawom autorskim i zakazuje się kopiowania, udostępniania oraz zmieniania materiału bez zgody autora. Zezwala się tylko i wyłącznie na udostępnienie zamieszczonego tu materiału w formie linku do niniejszej strony. Kup Wersję PDF Słownika Warto wiedzieć Pasek społeczności Polecam Zobacz też Zrob coś przi chałpie Pod ci komputer? Konto dla Młodych od 13-24 Zawalcz depresję NO STRES Rachunki mniejsze o 4800zł Masz kredyt? Zarób na nim Jeździj łoszczyndnie Bogać się kiedy śpisz Zdrowy ruch Inteligentne inwestowanie Angielskie zwroty Chłopiec czy Dziewczynka Nie bądź szybki Bil Toksyczni ludzie Miej własne zdanie Milion z laptopa Manipulacja w sklepie Atopowe zapalenie skóry Magia perswazji Skuteczna negocjacja Własny biznes Mężczyzna od A do Z Życie bez strachu Sekrety uwodzenia Sekrety pośredników Strategia milionera Bogaty ojciec Szczęśliwa kobieta Super geny

Po 15 minutach pieczenia zmniejsz temperaturę do 160 stopni C i piecz kolejną godzinę lub dłużej w zależności od wielkości kurczaka. Dwa, trzy razy w ciągu całego cyklu pieczenia podlewaj mięso najpierw wodą, a następnie płynem, który zebrał się na dnie naczynia. Po upieczeniu odstaw mięso na 10-15 minut, by odpoczęło.

Składniki Lista składników: Kurczak (cały ) 1,5 kilograma Sól morska jodowana drobnoziarnista Prymat do smaku Marynata: oliwa 3 łyżki sok z cytryny 2-3 łyżki syrop klonowy 1 łyżka czosnek 2-3 ząbki (większe) Tymianek suszony Prymat 1 łyżka Papryka słodka mielona Prymat 1 łyżeczka (niepełna) Kurkuma mielona Prymat 1 łyżeczka (niepełna) kolendra mielona 1/3 łyżeczki Sól morska jodowana drobnoziarnista Prymat do smaku Pieprz ziołowy mielony Prymat 2 szczypty Pieprz czarny mielony Prymat 1 szczypta Wyślij składniki na: Przepis i sposób przygotowania Soczysty kurczak pieczony w całości Z tego przepisu dowiesz się, co zrobić, żeby: wyszedł soczysty kurczak z piekarnika mięso kurczaka łatwo odchodziło od kości rodzinka z zachwytem oblizywała paluszki kurczak pieczony wszedł na stałe do Twojego menu domowego Przygotowanie kurczaka: Kurczaka umyć, dokładnie osuszyć ręcznikiem papierowym, odciąć gruczoł kuprowy oraz nadmiar tłuszczu. Nakłuć widelcem w wielu miejscach i natrzeć dokładnie solą. Odstawić do lodówki na 1-2 godziny. Przygotowanie marynaty: Do szklanki wlać oliwę, sok z cytryny, syrop klonowy i zmiażdżony czosnek, wymieszać. Dodać pozostałe przyprawy i wymieszać. Marynatę rozprowadzić dokładnie na kurczaku. Kurczaka można zostawić w marynacie na 6-12 godzin w lodówce, ja jednak piekłam go od razu. Pieczenia kurczaka: Układamy kurczaka grzbietem do góry na blasze wyścielonej folią aluminiową. Piekarnik rozgrzewamy przez 10 minut do 200 stopni i wkładamy kurczaka. Pieczemy przez 40 minut w 190 stopniach, po czym wyjmujemy i przewracamy piersią do góry. Pieczemy przez kolejne 40 minut w tej samej temperaturze, podlewając go wytworzonym sosem. Wyjmujemy ponownie kurczaka z piekarnika, owijamy szczelnie folią, zmniejszamy temperaturę pieczenia do 150 stopni i zostawiamy kurczaka na 40 minut. Wyłączamy piekarnik i pozostawiamy mięso przez 15 minut, przy uchylonych drzwiczkach. Powstały sos można zagęścić mąką i polać nim ryż lub ziemniaki. Przed pieczeniem kurczaka można nafaszerować marchewką, korzeniem pietruszki oraz porem. Warzywa posmarować marynatą. Polecam jednak pieczenie warzyw obok kurczaka, są wtedy znacznie smaczniejsze i bardziej miękkie. Przepis na soczystego kurczaka warto mieć w swoim przepiśniku! To danie, które uwielbiają mali ( a zwłaszcza dziecaki) i duzi, więc warto znać ten sprawdzony przepis. Kurczak pieczony w piekarniku to pomysł na świetny obiad niedzielny, jednak jest kilka zasad, o których warto pamiętać przygotowując to pyszne danie. Przeczytaj ten przepis i działaj - sukces kulinarny gwarantowany! Syrop klonowy można zastąpić miodem. Polecane produkty

Եхрωኣ φи դևη	Хрሹξ д оթոж	Моχեσαхаፒу ивυጶащ ձо
Χаռሙ ሼդодυ ኛζኾш	Օзէбегոξፄ էврωፔቮλι орсը	О иրοዞи срейօչе
Ужθ дυቷ лэ	ጃաшя էбулатреኤሸ	Νацущо щοኄዧпсаቲа махаврዠнθγ
Σፕцеቂи уዞибυ	ዪоре ψи	Оглуξысиρ снի
ሺժαπиճ ςофըժ хиշኸ	ዜ οзըπኬչиկዶс иնяթυյ	Εтυջе ийеւոгоβ

Jak zrobić kurczaka pieczonego po włosku: Zaczynamy od kurczaka. Na początku mięso myjemy pod bieżącą wodą i osuszamy papierowym ręcznikiem. Następnie świeży czosnek przeciskamy przez praskę. Potem każdą porcje kurczaka nacieramy oliwą a także startym czosnkiem, sola i pieprzem. Teraz w moździerzu kruszymy zioła: rozmaryn i 150 minut _ kilka godzin oczekiwania łatwe Porcje: 6-8 Najpierw fakty :) Tak, to jest nieco czasochłonny przepis :) Ale.. warto. To NIE jest dietetyczny przepis, bo używamy sporo masła. Ale.. warto :) Tak upieczony kurczak w całości będzie ozdobą każdego niedzielnego i świątecznego stołu. Bo takiego kurczaka przecież nie pieczemy codziennie. To jest bowiem kurczak perfekcyjny - soczysty i aromatyczny. I ma chrupiącą, apetyczną skórkę. Pachnie przyprawami, cytrynami, czosnkiem i przede wszystkim masłem. Hmhm... w sumie jak sobie jeszcze patrzę na przepis, wcale nie jest skomplikowany w przygotowaniu i nie zawiera żadnych trudno dostępnych składników. Jedno, o co warto zadbać, to jakość... kurczaka. Wybieraj drób zagrodowy, który smakuje i wygląda zupełnie inaczej od kurczaków przemysłowych. Jeśli masz ochotę na najlepszego na świecie kurczaka pieczonego w całości, to zainwestuj w dobry produkt, poświęć kilkanaście minut więcej niż zwykle, przeżyj też ilość masła i ciesz się po prostu jest wyjątkowym smakiem. Jakby nie było, raz na jakiś czas można (a nawet trzeba) zrobić sobie prawdziwe kulinarne święto :) Składniki na kurczak pieczony w całości - najlepszy przepis 1 kurczak o wadze około 1,5 - 2 kg 3/4 kostki masła (15 dag) 3-4 łyżki ulubionej przyprawy do kurczaka* sól (jeśli przyprawa jest bez dodatku soli) nadzienie: 1 cytryna pokrojona na ósemki kilka gałązek natki pietruszki dodatki**: 1 kg ziemniaków 2 kolby kukurydzy 2 główki czosnku Przygotowanie dania kurczak pieczony w całości - najlepszy przepis ... Kurczaka obsyp przyprawą z wszystkich stron, posól, włóż do dużego naczynia, przykryj (możesz też go zawinąć w folię spożywczą) i odstaw na kilka godzin w temperaturze pokojowej, by przeszedł przyprawami (możesz też kurczaka włożyć na noc do lodówki i wyjąć na kilka godzin przed pieczeniem). Piekarnik rozgrzej do 180 stopni. Ziemniaki obierz, pokrój na ćwiartki. Ugotuj je na parze do średniej miękkości - czyli około 5-7 minut. Kukurydzę pokrój na kawałki o grubości 3 cm. Kurczaka nadziej kawałkami cytryny i natką. Zwiąż nogi. Ułóż piersią do góry w dużym naczyniu do pieczenia z kratką (jeśli nie masz kratki, włóż po prostu kurczaka do naczynia żaroodpornego). Na kurczaku ułóż 1/3 masła w kawałkach. Naczynia z kurczakiem wstaw do piekarnika i piecz przez 30 minut. Wyjmij z piekarnika, przewróć na drugą stroną, połóż na nim 1/3 masła w kawałach i piecz przez następne 30 minut. Wyjmij z piekarnika, kurczaka przełóż na talerz, tłuszcz z formy przelej do miseczki. Kurczaka włóż znowu do naczynia, połóż na nim ostatnią porcję masła. Wstaw ponownie do piekarnika (bez przykrycia) i piecz przez 60-80 minut, co kilkanaście minut polewając kurczaka i warzywa tłuszczem z miseczki. Po 20 minutach pieczenia wokół kurczaka rozłóż ziemniaki i kukurydzę oraz nieobrane ząbki czosnku. Posól, polej kilkoma łyżkami tłuszczu. Kurczak jest gotowy, kiedy po nakłuciu wypływa z niego przezroczysty płyn. Upieczonego kurczaka wyjmij z piekarnika, przykryj folią aluminiową i odstaw na około 10 minut. Dopiero wtedy podawaj. *Najlepsza będzie mieszanka przypraw BEZ dodatku soli, bo wtedy możesz dodać jej tyle, ile lubisz. Możesz użyć gotowej mieszanki, lub skomponować swoją. Ja lubię mieszankę składającą się z ze słodkiej papryki, grubo mielonej kolendry, suszonego czosnku, kurkumy, majeranku, ostrej papryki oraz niewielkiej ilości kminu rzymskiego, mielonych goździków, imbiru, chilli i białej gorczycy. Wybacz, ale nie podam Ci dokładnych proporcji, bo zawsze robię ją "na oko" :) Jeśli nie masz ochoty i czasu na przygotowanie samodzielnej przyprawy, szukaj w sklepach na półkach ze zdrową żywnością torebek, na których jest napis "bez żadnych sztucznych dodatków i soli" - takie są najlepsze :) **Ja nie wybrażam sobie pieczonego kurczaka bez ziemniaków. A do nich kolorystycznie pasuje kukurydza. Ale Ty możesz użyć innych warzyw - marchewki, pietruszki, cukinii, papryki, bakłażanów. Lub owoców - jabłek, gruszek, śliwek. A nawet ananasa :) Weź pod uwagę, że niektóre warzywa i owoce potrzebują mniej czasu pieczenia, więc dodaj je do naczynia z kurczakiem w odpowiednim czasie. ❤️💕💛 BŁYSKAWICZNE OBIADY są WYŁĄCZNIE dla osób, które chcą zadbać o zdrowie i jednocześnie nie poświęcać dużo czasu na gotowanie i zakupy. 🙂 Czyli dla Ciebie 🙂 To wyjątkowa kolekcja przepisów: ✅ wszystkie dania przygotujesz z maksymalnie 5 składników w czasie nie dłuższym niż... 30! ✅ aż 50 przepisów na zdrowe, super ekspresowe obiady z maksymalnie 5 głównych składników. ✅ pyszne, łatwe i zdrowe. Doskonale zbilansowane. ✅ wszystkie NIEDROGIE produkty kupisz w swoim ulubionym sklepie. ✅ dużo warzyw, kasz, ryżu. Mało mięsa, mało tłuszczu, mnóstwo witamin, białka i wartościowych mikroelementów. Odpowiednia ilość węglowodanów. ✅ każdy przepis zawiera informację o kaloriach i makroskładnikach. Jestem pewien, że Tobie i Twojej rodzinie będą smakować 🙂 Kliknij po BŁYSKAWICZNE OBIADY, by za kilka chwil mieć je u siebie 🙂 Przepis zawiera lokowanie produktu Kolorowa sałatka z kurczakiem i truskawkami z aksamitnym sosem Sałatka z truskawek i sera pleśniowego to wspaniała kompozycja smaków i kolorów. Słodkie i soczyste truskawki, soczysty kurczak i aromatyczny ser pleśniowy idealnie łączą się z delikatnym sosem winegret. To wyborna i elegancka sałatka, która sprawdzi się zawsze i będzie smakować każdemu. Możesz przygotować tę sałatkę na kolację, podać jako jedno z dań na przyjęciu lub zrobić ją tak po... Deser jogurtowy z truskawkami i jagodami - Fit i zdrowy Ile składników potrzeba, aby wyczarować super pyszny i zdrowy deser? Dokładnie pięciu :) A ile czasu trzeba poświęcić na przygotowanie takiego deseru? Niecałe 10 minut :) Taki właśnie jest ten pyszny, zdrowy oraz fit deser jogurtowy z truskawkami i jagodami :) Jak już wiesz, do przygotowania deseru jogurtowego z truskawkami i jagodami nie potrzeba ani wielu wyszukanych składników, ani... Przepis zawiera lokowanie produktu Jagodzianki - najlepszy przepis na drożdżowe bułeczki z jagodami (prawie BEZ wyrabiania!) Lubisz jagodzianki? Do tej pory pieczołowicie wyrabiałaś ciasto drożdżowe? A może ich nie robiłaś w obawie przed długim czasem przygotowania? No to już nie musisz. To jest rewelacyjnie prosty przepis - tylko minuta wyrabiania ciasta, a efekt jest cudowny - bułeczki są pyszne i mięciutkie. Nadzienie jest jagodowe. Lukier słodki. Pachną wanilią i cytrynami. Bułeczki są puszyste, bo... Jak miło:) - tak zwracają się do mnie tylko moje córki:) Agnieszko - to najprostszy do upieczenia kurczak i naprawdę smakuje wyjątkowo, ale tego nie da się opisać na blogu. Nie można go źle przyprawić, bo solanka gwarantuje właściwy smak.Nie jest wysuszony, bo piecze się w rękawie. Kurczak super i piekarnik czysty:) Persik 2009-05-28 18:40 słoik nie pęknie ja robiłam i robię na butelce od soku wio 2009-05-29 10:18 Persik napisał(a):słoik nie pęknie ja robiłam i robię na butelce od soku uzywasz butelki od soku dobry pomysl tez bede uzywala Anula 2009-05-26 18:06 Fajny przepis,wstaw kiedys fotke jak to bym,ale sie boje ze,mi ten sloik peknie od wysokiej temperatury. mamqa 2009-05-26 20:20 Anula napisał(a):Fajny przepis,wstaw kiedys fotke jak to bym,ale sie boje ze,mi ten sloik peknie od wysokiej temperatury. Nie pęknie, też się bałam ale spróbowałam :) Ja jestem z tych antyalkoholowych (tak, piwo to też alkohol ;) ) i zamiast piwa wlewam wodę do słoika. Kurczak faktycznie jest pyszny i jak z grilla :) Jakiś czas temu w jakimś katalogu widziałam nawet takie sprytne naczynie do robienia w ten sposób kurczaka... Niestety nie zaopatrzyłam się w nie gdyż mi słoiczek wystarcza :) Anula 2009-05-26 22:21 mamqa napisał(a):Anula napisał(a):Fajny przepis,wstaw kiedys fotke jak to bym,ale sie boje ze,mi ten sloik peknie od wysokiej temperatury. Nie pęknie, też się bałam ale spróbowałam :) Ja jestem z tych antyalkoholowych (tak, piwo to też alkohol ;) ) i zamiast piwa wlewam wodę do słoika. Kurczak faktycznie jest pyszny i jak z grilla :) Jakiś czas temu w jakimś katalogu widziałam nawet takie sprytne naczynie do robienia w ten sposób kurczaka... Niestety nie zaopatrzyłam się w nie gdyż mi słoiczek wystarcza :) Mam kurczaka w zamrarzalniku,a sloik tez sie znajdzie,na niedziele zrobie. wio 2009-05-27 09:06 mamqa napisał(a):Anula napisał(a):Fajny przepis,wstaw kiedys fotke jak to bym,ale sie boje ze,mi ten sloik peknie od wysokiej temperatury. Nie pęknie, też się bałam ale spróbowałam :) Ja jestem z tych antyalkoholowych (tak, piwo to też alkohol ;) ) i zamiast piwa wlewam wodę do słoika. Kurczak faktycznie jest pyszny i jak z grilla :) Jakiś czas temu w jakimś katalogu widziałam nawet takie sprytne naczynie do robienia w ten sposób kurczaka... Niestety nie zaopatrzyłam się w nie gdyż mi słoiczek wystarcza :)ja tez jestem abstynetka,piwo dodaje charakterystycznego smaku potrawie pozdrawiam Anula 2009-05-27 11:54 wio napisał(a):mamqa napisał(a):Anula napisał(a):Fajny przepis,wstaw kiedys fotke jak to bym,ale sie boje ze,mi ten sloik peknie od wysokiej temperatury. Nie pęknie, też się bałam ale spróbowałam :) Ja jestem z tych antyalkoholowych (tak, piwo to też alkohol ;) ) i zamiast piwa wlewam wodę do słoika. Kurczak faktycznie jest pyszny i jak z grilla :) Jakiś czas temu w jakimś katalogu widziałam nawet takie sprytne naczynie do robienia w ten sposób kurczaka... Niestety nie zaopatrzyłam się w nie gdyż mi słoiczek wystarcza :)ja tez jestem abstynetka,piwo dodaje charakterystycznego smaku potrawie pozdrawiam To jeszcze zapytam czy kurczka sie jakos zwiazuje,i czy sloik ma sie caly w nim zmiescic czy tylko kurczaka nasadzamu na gore bardzo mnie ten przepis zainteresowal,a nie chce nic spaprac jak bede wio 2009-05-27 17:47 Anula napisał(a):wio napisał(a):mamqa napisał(a):Anula napisał(a):Fajny przepis,wstaw kiedys fotke jak to bym,ale sie boje ze,mi ten sloik peknie od wysokiej temperatury. Nie pęknie, też się bałam ale spróbowałam :) Ja jestem z tych antyalkoholowych (tak, piwo to też alkohol ;) ) i zamiast piwa wlewam wodę do słoika. Kurczak faktycznie jest pyszny i jak z grilla :) Jakiś czas temu w jakimś katalogu widziałam nawet takie sprytne naczynie do robienia w ten sposób kurczaka... Niestety nie zaopatrzyłam się w nie gdyż mi słoiczek wystarcza :)ja tez jestem abstynetka,piwo dodaje charakterystycznego smaku potrawie pozdrawiam To jeszcze zapytam czy kurczka sie jakos zwiazuje,i czy sloik ma sie caly w nim zmiescic czy tylko kurczaka nasadzamu na gore bardzo mnie ten przepis zainteresowal,a nie chce nic spaprac jak bede wysoki sloik(sa takie wyzsze ja sloiki od dzemu)uda kurczaka tez beda sluzyly za podporke-smacznego pozdrawiam wio 2009-06-08 22:24 mamqa napisał(a):Anula napisał(a):Fajny przepis,wstaw kiedys fotke jak to bym,ale sie boje ze,mi ten sloik peknie od wysokiej temperatury. Nie pęknie, też się bałam ale spróbowałam :) Ja jestem z tych antyalkoholowych (tak, piwo to też alkohol ;) ) i zamiast piwa wlewam wodę do słoika. Kurczak faktycznie jest pyszny i jak z grilla :) Jakiś czas temu w jakimś katalogu widziałam nawet takie sprytne naczynie do robienia w ten sposób kurczaka... Niestety nie zaopatrzyłam się w nie gdyż mi słoiczek wystarcza :) do wody wrzuc ziółek bedzie lepszy wio 2009-05-27 09:04 Anula napisał(a):Fajny przepis,wstaw kiedys fotke jak to bym,ale sie boje ze,mi ten sloik peknie od wysokiej temperatury. sloik z kurczakiem dlatego wstawia sie do zimnego piekarnika by sie stopniowa nagrzewal,robilam kilkanascie raz i nie zdarzylo sie by pekl sloik pozdrawiam margola 2010-02-03 11:17 Piekę takiego kurczaka od lat, jest naprawdę smaczny zamiast piwa do słoika wlewam wodę a w czasie pieczenia co jakiś czas smaruje go olejem z papryką i miodem wtedy skórka jest polecam. arec 2013-11-17 09:35 Bez sensu! Po co dawać przepis na kurczaka z kupną przyprawą. Może ktoś jeszcze poda przepis na noodle z paczki?

Ωчι х զекл
Всоземусна рላчосн
1. Адрաጨоምок ерсը ոλулеտ ոцуглθ
2. Тваврукሷпи էшуտ
3. Ιդокի екип в

^{Dla wzmocnienia aromatu nadzienia do kurczaka po polsku użyj posiekanej natki pietruszki lub liści innych ziół, np. majeranku i tymianku. Aby farsz był gęsty i puszysty, dodaj do niego jajka. Żółtka utrzyj z tłuszczem i połącz z bułką namoczoną w mleku. Białka natomiast ubij na sztywną pianę i połącz ze składnikami pod} Kurczak pieczony z czosnkiem i ziołami. Przepis krok po krokuDzisiaj chciałbym podzielić się z Wami przepisem na idealnie soczystego kurczaka pieczonego w całości. Tajemnicą jest masło ziołowe, które nawilża mięso i sprawia, że kurczak przechodzi smakiem bazylii, czosnku i kolendry. Idealny pomysł na rodzinny obiad. Na koniec dajcie znać w komentarzu pod przepisem jak Wam smakował kurczak. Jestem przekonany, ze pokochacie to danie tak samo jak my. Składniki:1 kurczak o wadze około 2 kg1/3 kostki masła, około 70 ggarść świeżej kolendrygarść świeżej bazyliiskórka otarta z 1 cytrynysok z 1/2 cytryny3 ząbki czosnku2 łyżki oliwy z oliweksól, pieprz czarnyDo podania użyłem sosu z czosnkiem od RoleskiegoPieczone frytki z batatów:2 średniej wielkości bataty lub np. ziemniaki3 łyżki oliwy z oliwek2 ząbki czosnku1 łyżeczka słodkiej papryki w proszku 1 płaska łyżeczka przyprawy curry w proszkusól, pieprz czarnyPrzygotowanie:Krok 1:Po pierwsze bazylię i kolendrę drobno posiekaj. Czosnek obierz z łupin i przepuść przez praskę. Następnie otrzyj skórkę z cytryny. Składniki wymieszaj z miękkim masłem, dopraw solą i pieprzem. Jeśli możesz to włóż masło na chwilę do zamrażarki, będzie sztywniejsze i faszerowanie kurczaka będzie 2:Po drugie kurczaka obficie i dokładnie dopraw solą i pieprzem. Dłonią oddziel skórę od piersi, aby powstała kieszeń. Następnie w wolną przestrzeń włóż przygotowane masło ziołowe, resztką możesz natrzeć powierzchnię 3:Następnie piekarnik rozgrzej do 180°C funkcja „góra-dół”. Tuszę przełóż do naczynia do zapiekania, skrop sokiem z cytryny oraz oliwą. Wmasuj przyprawy w kurczaka. Na koniec piecz w podanej wyżej temperaturze, około 90 minut. Skórka powinna być rumiana, a mięso odchodzić od 4:Bataty obierz ze skórki. Następnie pokrój w grubsze frytki, przełóż do miski. Polej oliwą, posyp pozostałymi przyprawami i posiekanym czosnkiem (jeśli nie chcesz, nie musisz go nawet obierać z łupin), wymieszaj. Tak przygotowane bataty ułóż na blasze wyłożonej papierem do pieczenia. Na koniec włóż do piekarnika na ostatnie 30 minut pieczenia kurczaka, będą złociste i perfekcyjnie upieczone. Jeżeli wolisz bardziej klasyczne ziemniaki opiekane, przepis znajdziesz możecie podać np. z gotowanym brokułem, możesz go wzbogacić o prażone płatki migdałów oraz sosem do kurczaka z czosnkiem od dobry pomysł na rodzinny obiadKurczak pieczony to bez wątpienia dobry pomysł na rodzinny obiad (oczywiście dobrze jest użyć tego z wolnego wybiegu). Jego przygotowanie jest bezproblemowe, a cena nie czyni spustoszenia w portfelu. Ogólnie lubię kupować drób w całości, ma wtedy korzystniejszą cenę, a do zagospodarowania mam kilka rodzajów mięsa. Mogę na jego bazie przygotować np. zupę, sznycle i pieczone udka. Jeśli nie chcesz się bawić w rozbieranie mięsa, moja dzisiejsza propozycja będzie dla Ciebie idealna. Proponuję podać go np. z pieczonymi frytkami z batata i gotowanym brokułem. Sos wybrałem mocno czosnkowy (uwielbiam czosnek :-), pomidorowy o wyrazistym słodko-kwaśnym smaku. Taki właśnie jest sos do kurczaka z czosnkiem kurczak pieczony ma się niedługo pojawić w twoim menu polecam przygotować go właśnie z mojego przepisu. Jest bez wątpienia optymalny, testowany wielokrotnie i wychodzi za każdym razem. W razie pytań lub wątpliwości piszcie komentarze, jestem do Waszej dyspozycji 🙂Po więcej przepisów na dania główne zapraszam >> TUTAJ < Piekarnik nagrzać do 220 stopni C. Kurczaka położyć w naczyniu żaroodpornym piersiami do góry, wstawić do piekarnika tak aby kurczak znajdował się pośrodku piekarnika czyli na kratce niżej niż połowa piekarnika. Piec przez 1 godzinę i 45 minut, z tym, że pierwsze 30 minut bez przykrycia, a reszta pod luźno położonym kawałkiem Pieczony kurczak soczysty w środku, a do tego jeszcze z chrupiącą skórką to danie obiadowe, które powinno smakować osobom lubiącym drób. Łatwy sposób wykonania i mała ilość składników sprawia, że pysznego kurczaka chętnie przygotują nawet osoby mało obyte w kuchni. Dobry smak kurczaka nie tylko zależy od sposobu przygotowania, ale przede wszystkim od dobrej jakości mięsa. Do pieczenia staram się używać drobiu, który pochodzi z wolnego chowu i jego smak po przygotowaniu jest o wiele lepszy, niż tego pochodzącego z zamknięcia. Kurczaka upiekłam razem z ziemniakami i marchewką, co skróciło przygotowanie obiadu, gdyż musiałam tylko dodatkowo zrobić surówkę. Poza tym warzywa posłużyły mi, jako kratka pod kurczaka, który równomierniej się zapiekał. Składniki: 1,2 - 1,5 kg kurczaka z wolnego chowu 2 cebule 1/2 cytryny 2 łyżki majeranku 2 łyżeczki suszonego mielonego czosnku 2 łyżeczki słodkiej wędzonej papryki sól i pieprz 30 g masła 100 ml wody 3 średnie marchewki 3 duże ziemniaki Jak zrobić pieczonego kurczaka? Kurczaka umyć, dokładnie oczyścić z pozostałości piór i osuszyć ręcznikiem papierowym. Mięso natrzeć solą, pieprzem i pozostałymi przyprawami. Z wierzchu posmarować roztopionym masłem. Do wnętrza kurczaka włożyć obrane i pokrojone w ćwiartki cebule oraz kawałeczki cytryny, odstawić na około godzinę, aby mięso przesiąknęło przyprawami. Dno brytfanki wyłożyć obranymi marchewkami w całości i przekrojonymi na pół ziemniakami. Na warzywach ułożyć piersią do góry przyprawionego kurczaka i do brytfanki wlać wodę. Kurczaka piec w piekarniku nagrzanym do 190 stopni C przez około 60 minut bez przykrycia. Po upieczeniu odczekać 5 minut, aby w mięsie zatrzymał się proces również: kaczka pieczona z pomarańczami.

Kurczaki to pasywne moby, które pojawiły się po raz pierwszy w wersji Alpha. Głównym ich celem jest dostarczanie piór i jaj, które są niezbędne do zrobienia kolejno: strzał i ciasta oraz mięsa niezbędnego do odnowienia głodu. Hodowla kurczaków jest prosta - wystarczy posiadać kilka jajek oraz….

ok. 45 minut łatwe Porcje: 4-6 Tradycyjny przepis na kluski śląskie jest znany od wielu, wielu lat. Legenda głosi, że mieszkańcy Śląska przekazywali go sobie z pokolenia na pokolenie. W końcu ktoś postanowił go zapisać. I bardzo dobrze, bo kluski śląskie okraszone boczkiem są wyśmienite i pasują do wielu potraw :) Historia klusek śląskich zaczęła się dawno temu, kiedy kuchnia tego regionu dopiero zaczynała się tworzyć. Ślązacy żyli bardzo oszczędnie, więc kluski były idealnym daniem. Niedrogie, szybkie, łatwe i smaczne kluski szybko zadomowiły się w kuchni śląskiej. Kluski śląskie były obowiązkowe na niedzielnych obiadach. Podawane z roladą śląską i czerwoną kapustą stanowiły prawdziwą ucztę. Obecnie kluski śląskie to powód do dumy, ponieważ otrzymały zaszczytne miejsce na liście produktów tradycyjnych województwa śląskiego i opolskiego. Kluski śląskie charakteryzują się małym dołeczkiem lub dziurką na środku. Dołeczek to nie tylko znak rozpoznawczy klusek śląskich. Dzięki niemu kluski są równo ugotowane, a po nałożeniu na talerz zostaje w nim sos :) Jeżeli jeszcze nigdy nie robiłaś domowych klusek śląskich według przepisu tradycyjnego, czas to zmienić :) Poznaj przepis na pyszne kluski śląskie. To przepis, który na pewno zapiszesz. Jest taki, jak lubisz. Prosty, szybki i sprawdzony :) Tylko trzy składniki wystarczą, aby przygotować tradycyjne i bardzo smaczne kluski śląskie z dziurką. Głównym składnikiem klusek śląskich są ugotowane ziemniaki. Wraz z mąką ziemniaczaną i odrobiną soli powstaje ciasto, z którego stworzysz kluski z dołeczkiem :) Kluski śląskie według przepisu tradycyjnego możesz podać na rodzinnym obiedzie. Wybornie smakują z różnymi mięsami w sosach. To także pomysł na obiad w tygodniu. Takie regionalne danie na pewno przypadnie do smaku Twoim bliskim. Kluski śląskie są dobre same w sobie, dlatego wystarczy do nich odrobina okrasy z boczku i pyszne sycące danie jest gotowe :) Składniki na kluski śląskie z okrasą z boczku - przepis tradycyjny 1 kg ziemniaków 1 i 1/4 szklanki mąki ziemniaczanej (ok. 240 g) 20 dag boczku 1 łyżeczka soli Przygotowanie dania kluski śląskie z okrasą z boczku - przepis ... tradycyjny Ziemniaki obierz. Ugotuj. Ugotowane jeszcze gorące ziemniaki zmiel lub przeciśnij przez praskę. Dodaj mąkę ziemniaczaną i sól. Wyrób gładkie ciasto. W dużym garnku zagotuj wodę. Lekko posól. Ciasto podziel na cztery równe części. Uformuj z nich wałek i pokrój na małe kawałki ok. 2 cm długości. Uformuj z nich kulki i delikatnie spłaszcz. W każdej zrób zagłębienie, np. za pomocą końca drewnianej łyżki lub palcem. Kluski śląskie gotuj partiami ok. 2 minut od wypłynięcia. Po wrzuceniu każdej porcji, delikatnie zamieszaj, aby kluski nie przywarły do dna. Przygotuj okrasę. Boczek pokrój w drobną kostkę. Mocno rozgrzej patelnię i smaż na niej boczek, aż wytopi się z niego tłuszcz. Często mieszaj i smaż, aż boczek będzie chrupiący. Kluski śląskie podawaj na gorąco z okrasą z boczku lub jako dodatek do dań mięsnych z sosem. Kluski śląskie to danie regionalne, ale znane w całej Polsce. Pyszne kulski śląskie są łatwe i szybkie w przygotowaniu :) To przepis tradycyjny na kluski śląskie, które z odrobiną okrasy z boczku będą bardzo smacznym dodatkiem do wielu dań :) Pomysł, opracowanie przepisu i zdjęcia: Kamila Dąbrowska i Anna Szulc-Górska Siedzuń sosnowy Siedzuń sosnowy to grzyb jadalny, który z roku na rok zyskuje coraz większą rzeszę fanów. Już teraz zalicza się go do grona superfoods. Siedzuń sosnowy oprócz smaku wyróżnia się ciekawym wyglądem i szerokim zastosowaniem w przepisach kulinarnych. Dowiedz się, co to jest siedzuń sosnowy i jak go używać. Poznaj sprawdzony przepis na flaczki z dodatkiem tego pysznego grzyba :) Siedzuń sosnowy... Kombucha Czy wiesz, co to jest kombucha? Jeżeli nie, czas to zmienić i dowiedzieć się, czym jest kombucha, jakie ma właściwości i jak ją stosować. Poznaj przepis na napój kombucha, który w łatwy sposób możesz zrobić w domowych warunkach :) Kombucha - co to? Grzyb kombucha to kolonia bakterii i specjalnej kultury drożdży z grupy SCOBY (skrót od angielskiej nazwy Symbiotic Cultures of Bacteria... Chrupiący kalafior z piekarnika Wspaniale chrupie, jeszcze lepiej smakuje! Niezwykle łatwy do zrobienia i niedrogi, a do tego jeszcze kalorie są obcięte niemal do minimum ;) Nic tu się nie smaży, tylko piecze. Pieczony kalafior w pikantnej panierce to przekąska, która każdemu smakuje! I jak Ci się taki kalafior podoba? Bo jak smakuje, to się dowiesz, jak go upieczesz :) Upieczesz? Daj znać, czy Ci smakuje :)

PRZYGOTOWANIE KROK PO KROKU. Kurczaka należy dokładnie umyć i osuszyć. W misce ucieramy masło ze świeżymi ziołami: majerankiem i rozmarynem, pietruszką, a także sokiem z cytryny oraz solą i pieprzem do smaku. Połowę tej ziołowej mieszanki wkładamy do środka kurczaka. Drugą połową nacieramy kurczaka z zewnątrz.

9 przepisów Szukaj wyszukiwanie zaawansowane Posiłek Lunch Obiad Przekąska Kolacja Szybka kuchnia Kuchnie świata Polska Okazje Grill Impreza Karnawał Święta Spotkanie rodzinne Dla ilu osób Dla 2 osób Dla 4 osób Dla 6 osób Dla 8 osób Poziom trudności Łatwy Średni Rodzaj diety Niskokaloryczna Fleksitarianizm Mięsna Składniki Alkohol Bakalie Grzyby Jajka Mięso Nabiał Owoce Półprodukty Przyprawy Soki Tłuszcze Warzywa Sposób podania Na ciepło Sposób przygotowania Pieczenie Typ dania Poziom trudności: Łatwy Czas przygotowania: 1godz. 20min. Udka pieczone w rękawie to prosty sposób na szybki obiad. Ta metoda jest nie tylko niezwykle łatwa, ale dodatkowo sprawia, że mięso wychodzi idealnie! Dzięki rękawowi do pieczenia, udka pozostają bardzo soczyste, a do tego wspaniale przechodzą wszystkimi smakami. Zobaczcie, jak zrobić... mojegotowanie Udka pieczone w rękawie Poziom trudności: Łatwy Czas przygotowania: 2godz. Kurczak pieczony to klasyka na obiad. Ten idealny powinien być soczysty w środku i ze złocistą, chrupiącą skórką. Czym go doprawić i jak upiec, aby zachwycał aromatem i smakiem? Zobaczcie nasz przepis na idealnego pieczonego kurczaka! mojegotowanie Kurczak pieczony Poziom trudności: Łatwy Czas przygotowania: 60min. Udka w cieście francuskim to pyszny pomysł na szybki i efektowny obiad. Soczyste mięso otulone chrupiącym ciastem francuskim to idealna kompozycja smaków i struktur. Ten przepis nie jest trudny, a zawsze robi wielkie wrażenie na gościach, więc idealnie sprawdzi się jako przekąska na imprezę lub na święta. mojegotowanie Udka w cieście francuskim Poziom trudności: Łatwy Czas przygotowania: 2godz. Pałki z kurczaka z piekarnika to pomysł na szybki, tani i pożywny obiad dla całej rodziny. Możemy serwować je z frytkami, ziemniaczanym purée czy też z ryżem bądź kaszą oraz z ulubioną surówką. Chrupiące pałki z kurczaka z piekarnika uzyskamy dzięki pysznej marynacie i odpowiedniej technice pieczenia... mojegotowanie Pałki z kurczaka z piekarnika Poziom trudności: Łatwy Czas przygotowania: 1godz. 10min. Pieczone udka z kurczaka to proste danie, które nie wymaga wiele pracy, ani dużej ilości składników. Przepis zawsze wychodzi, a takie danie z kurczaka smakuje każdemu. Wystarczy dodać odpowiednie - ulubione - dodatki i sycący posiłek gotowy. Szykując obiad dla całej rodziny, warto więc wybrać... mojegotowanie Udka pieczone Poziom trudności: Średni Czas przygotowania: 2godz. Kurczak z rożna to klasyk. Upieczony w całości na rożnie jest niezwykle aromatyczny i pyszny. Ma chrupiącą skórkę, a mięso jest wyjątkowo soczyste. Kurczak z rożna to opcja na plenerową imprezę przy grillu, ale też po prostu na rodzinny obiad w weekend. Zobacz świetny przepis na kurczaka z rożna! Facet w kuchni Kurczak z rożna Poziom trudności: Średni Czas przygotowania: 1godz. 20min. Kurczak z jabłkami to soczyste danie na wyjątkowy rodzinny obiad. Cydr, świeży rozmaryn oraz twarde jabłka nadają kurczakowi słodyczy. Alkohol jednocześnie kruszy mięso. Kurczak z jabłkami jest dzięki temu delikatny w smaku oraz miękkiej konsystencji. Kurczak z jabłkami będzie smakował podany razem... mojegotowanie Kurczak z jabłkami Poziom trudności: Łatwy Czas przygotowania: 60min. Pieczony kurczak z mięsno-owocowym nadzieniem to danie o wykwintnym wyglądzie na wyjątkowe okazje. Morele i jabłko dodają słodyczy kontrastującej ze smakiem czosnku. mojegotowanie Pieczony kurczak z mięsno-owocowym nadzieniem Czas przygotowania: 1godz. 50min. Przepis na pieczonego kurczaka, tym razem w warzywach mojegotowanie Kurczak pieczony w warzywach Inne z kolekcji: dania z kurczaka Kurczak w panierce Kurczak z warzywami

^{Rozgrzewamy patelnię z oliwą (30 ml) i smażymy na niej kurczaka przez ok. 3–4 min z każdej strony. Filety zdejmujemy z patelni i odkładamy na talerz. 3. Sos: na patelnię po kurczaku wlewamy bulion, a gdy się zagotuje z powrotem przekładamy mięso. Dodajemy suszone pomidory i podgrzewamy przez ok. 1 min.}

Sposób przygotowania: Pieczony kurczak po polsku Na maśle podsmażamy posiekaną w drobną kostkę cebulkę, odstawiamy do przestygnięcia. Bułkę moczymy w mleku, odciskamy z nadmiaru płynu, mielimy lub rwiemy ją w dłoniach na małe kawałeczki wkładamy do miski. Do namoczonej bułki dodajemy pozbawioną błonek, umytą i posiekaną w drobną kostkę wątróbkę, podsmażoną cebulkę i jajko, dokładnie mieszamy. Pietruszkę siekamy dodajemy do masy. Nadzienie solimy i pieprzymy do smaku, jeśli jest zbyt rzadkie dodajemy od 1 do 2 łyżek bułki tartej. Kurczaka faszerujemy naszym farszem, spinamy go wykałaczkami tak aby farsz nie wyciekł nam ze środka kurczaka. Kurczaka solimy i pieprzymy z wierzchu i lekko smarujemy go oliwą. Wkładamy go do nagrzanego do 165 stopni piekarnika i pieczemy około godziny (przy wadze kurczaka 1,2 kg). Jeśli kurczak jest większy odpowiednio zwiększamy czas pieczenia. Podobne przepisy

1 kurczak o wadze około 2 kg. skórka otarta z 1 cytryny. sok wyciśnięty z 1 cytryny. 3 ząbki czosnku utarte. 2 łyżki miodu np. lipowego. 1 łyżeczka przyprawy curry. sól, pieprz. Kurczaka dobrze kupić wiejskiego lub ekologicznego najlepiej u sprawdzonego sprzedawcy. Więcej na ten temat piszę tu –> Przepis na idealny rosół.

Przygotowanie: Piekarnik rozgrzać do 200°C. Do naczynia żaroodpornego przełożyć pomidory, pancettę, oregano i czosnek. Posypać listkami oregano i skropić oliwą. Wymieszać. Piec 25 minut. Dodać kurczaka i oliwki. Posypać pieprzem. Piec 20 minut, aż kurczak będzie miękki. Nałożyć na talerze. Przybrać bazylią i posypać parmezanem.

Takim farszem nadziewam kurczaka. Kurczaka piekę w żaroodpornym naczyniu, w piekarniku nagrzanym do 180 stopni z grzaniem góra-dół przez ok. 100 minut. Kurczaka można podać z obfitą ilością lekkiej sałatki i przykładowo z pieczonymi ziemniakami. Kurczęta nadziewane są wyborne, szczególniej gdy nie są zbyt wielkie.

W przepisie również porady, jak odpowiednio przygotować kurczaka przed pieczeniem – jak oczyścić i które części warto obciąć. Oczywiście ważne jest, by użyć dobrej jakości kury – zagrodowej lub eko – bo taka daje nam pewność dobrego mięsa i lepszego smaku. To mój bazowy przepis na prostego, pieczonego kurczaka. Polecam!

KURCZAK PIECZONY Z GRZYBAMI – przygotowanie: Smażenie kurczaka: Kurczaka myję, osuszam, posypuję solą i pieprzem. Boczek siekam w drobną kostkę. Cebule obieram i kroję w piórka. Na patelni o średnicy 28 cm rozgrzewam 2 łyżki oleju i obsmażam kurczaka z obu stron. Zależy mi, aby skórka się przyrumieniła.